Воскресенье, 9 февраля

Образование

Малашне те ӑнӑҫу пултӑр

Малашне те ӑнӑҫу пултӑр

Мускавра шкул ачисен И.Д.Менделеев ячӗллӗ  наукӑпа тӗпчев ӗҫӗсен 21-мӗш конкурсӗ иртнӗ. Унта Раҫҫейри 63 регионтан 1500 ӗҫ тӑратнӑ. Конкурса Асанкасси вӑтам шкулӗнче 10-мӗш класра вӗренекен Георгий Катмаков (ертӳҫи — истори тата обществознани вӗрентекенӗ Л.А.Катмакова) та хутшӑннӑ, наука ӗҫӗ тӑратнӑ. Вӑл «Краеведение. История семьи» секцире мала тухса пӑхӑр медале тата 3-мӗш степеньлӗ кубок ҫӗнсе илнӗ. Пултаруллӑ вӗренекене малашне те ӑнӑҫу сунатпӑр.
Пуриншӗн те усӑллӑ пулнӑ

Пуриншӗн те усӑллӑ пулнӑ

Округри пултаруллӑ вӗренекенсемпе шкул директорӗсен советникӗсем иртнӗ ҫул «Вӗренӳ вырсарни кунне» тӑтӑшах ирттернӗ. Кӑҫал вӑл пуҫласа Кӗҫӗн Ҫӗрпӳел вӑтам шкулӗнче пулнӑ. Мероприятие хутшӑнакансене асӑннӑ шкул директорӗ  С.В.Антонова, округ пуҫлӑхӗн ҫамрӑксем енӗпе ӗҫлекен советникӗ О.П.Григорьева саламланӑ, тухӑҫлӑ ӗҫлеме ӑнӑҫу суннӑ. Вӗренекенсем 5 лапамра ӗҫленӗ. «Его Величество музей» ушкӑнрисем шкул музейне ҫитсе курса унти экспонатсемпе паллашнӑ. «Волшебный занавес» лапамра Кӗҫӗн Ҫӗрпӳел вӑтам шкулӗнче вӗренекенсем шкул театрӗ мӗнле ӗҫленипе паллаштарнӑ. «Лебединая верность» лапамра калаҫу ҫемье тата унӑн хаклӑхӗ, йӑла-йӗрке пирки пулнӑ. «Мастерская Орлят» лапамра вӗренекенсем творчество ӑсталӑхне туптанӑ. «В гостях у Айболита» ушкӑнра медицина ӗҫченӗ ачасене амансан пӗрремӗ
Ача сачӗ те, агролаборатори те, музей те

Ача сачӗ те, агролаборатори те, музей те

Декабрӗн 18-мӗшӗнче пирӗн округра паллӑ пулӑм пулса иртнӗ: Чӗчкен тӗп шкулӗ ҫумӗнче шкул ҫулне ҫитменнисен ушкӑнне савӑнӑҫлӑ лару-тӑрура уҫнӑ. Мероприятире муниципаллӑ округ пуҫлӑхӗ Николай Раськин, вӗренӳ пайӗн начальникӗ Наталия Комиссарова, «Слава картофелю» ОООн генеральнӑй директорӗ Хасиятулла Идиатуллин, округри депутатсен Пухӑвӗн депутачӗ Рамиль Идиатуллин, шкул директорӗ Гульназ Гайнуллова тата ытти чӗннӗ хӑнасем тухса калаҫнӑ, ача садне уҫни ял ҫыннисемшӗн питӗ кӗтнӗ самант пулнине палӑртнӑ, ачасене кашни куна интереслӗ ирттерме, педагогсене куллен ҫитӗнӳсем тума суннӑ. Ҫак кунах Чӗчкен тӗп шкулӗнче агролаборатори уҫнӑ. Аса илтеретпӗр, агролабораторисем ЧР Ял хуҫалӑх министерстви пулӑшнипе уҫӑлаҫҫӗ. Вӗсенче ачасем ҫутҫанталӑкӑн вӑрттӑнлӑхӗсемпе ҫывӑхрах паллашаҫҫӗ, тӗрлӗ эк

Фестивале хастаррӑн хутшӑннӑ

Декабрӗн 16-мӗшӗнче Хырай Ӗнел вӑтам шкулӗнче физкультура тата ОБЗР учителӗсен XI фестивалӗ иртрӗ. Ӑна педагогсен професси ӑсталӑхне ӳстерес, малта пыракан педагогика опытне анлӑн сарас, творчествӑлла ӗҫлекен педагогсене пулӑшас тата учитель профессийӗн ят-сумне ӳстерес тӗллевпе йӗркеленӗ. Физкультурӑпа ОБЗР учителӗсем фестивале активлӑн хутшӑнчӗҫ, уҫӑ уроксем кӑтартса чи пултаруллисем малти вырӑнсене йышӑнчӗҫ. Вӗренекенсем те мероприятире хастар пулчӗҫ.  Комсомольски 1-мӗш вӑтам шкулӗнче 10 «а» класра вӗренекен А.Тимкина (ертӳҫи — В.П.Автономов) тата 8 «к» класра ӑс пухакан А.Волкова (ертӳҫи — А.Ф.Мамуткин) «Вӗренекенсен творчестви» номинацире ҫӗнтерӳҫӗсем пулса тӑчӗҫ. Мала тухнӑ учительсемпе шкул ачисене саламлатпӑр!   

Ачасем  — салтаксене валли

Александровкӑри вӑтам шкулта пӗрремӗш тата виҫҫӗмӗш классенче ӑс пухакан ачасем М.Н.Алексеева вӗрентекен ертсе пынипе ятарлӑ ҫар операцине хутшӑнакансем валли йӗркеленӗ «Ачасем — салтаксене валли» акцие хутшӑнчӗҫ. Вӗсем Ҫӗнӗ ҫул открыткисем хатӗрлеме, ӑшӑ ҫырусем ҫырма хавхаланса тата пысӑк яваплӑхпа пикенчӗҫ. Кашни открыткӑна, ҫырӑва вӗсем хӑйсен чун ӑшшин пӗр пайне хучӗҫ, тӑван кил-ҫуртри савӑнӑҫпа ырӑ суннине салтаксене пӗлтерме тӑрӑшрӗҫ. Ачасем хӑйсен саламӗсенче хӳтӗлевҫӗсене службӑшӑн тав турӗҫ, ҫирӗп сывлӑх, ӑнӑҫу сунчӗҫ, вӗсем мирлӗ пурнӑҫа сыввӑн тата хӑвӑртрах таврӑнасса кӗтнине пӗлтерчӗҫ, ҫывхарса килекен Ҫӗнӗ ҫул уявӗпе саламларӗҫ. Ноябрӗн 29-мӗшӗнче уроксем хыҫҫӑн ачасем маскировка сеткисем тума та хутшӑнчӗҫ. Ку мероприяти ялти культура ҫуртӗнче иртрӗ. Ачасене клуб пуҫл

Шурут шкулӗ 185 ҫулта

Ноябрӗн 23-мӗшӗнче Шурут вӑтам шкулӗ хӑйӗн алӑкӗсене пурин валли те яриех уҫрӗ. Тӑван шкул кӗрлесе ҫеҫ тӑчӗ — пӗлӳ ҫурчӗ 185 ҫул тултарнине халалласа савӑнӑҫлӑ уяв иртрӗ. Хисеплӗ хӑнасем, тӗрлӗ ҫулсенче кунта ӗҫленӗ, вӗреннӗ ҫынсем чылайӑн пуҫтарӑнчӗҫ. Вӗсем тулли кӑмӑлпа тӑван шкулӑн ӗҫӗ-хӗлӗпе паллашрӗҫ. Шурут вӑтам шкулӗ — республикӑри чи ватӑ шкулсенчен пӗри. Унӑн кун-ҫулӗ 1839 ҫулхи августӑн 29-мӗшӗнчен пуҫланнӑ. Шӑп ҫавӑн чухне Чӗмпӗрти удел ведомстви Шурутра ял ачисем валли училище уҫнӑ, пирваях  унта вӗренме 50 арҫын ачана йышӑннӑ. Каярахпа училищӗрен чиркӳпе прихут шкулӗ туса хунӑ, вӑл 4 класлӑ пулнӑ. 1937 ҫулта Шурутра ҫичӗ класлӑ шкул тунӑ. Унӑн директорӗ Николай Андриянович Степанов пулнӑ. Асӑннӑ шкултан вӗренсе тухнӑ ачасем Патӑрьел районӗнчи Первомайскинче малалла

Министр лару-тӑрупа паллашнӑ

Кашни ҫын пурнӑҫӗнче шкул пысӑк вырӑн йышӑнать. Нумай ҫул иртсен те шкулта вӗреннӗ ҫулсене, юратнӑ учительсене, интереслӗ самантсене ӑшшӑн аса илетпӗр. Тӑван шкул валли чӗрере яланах пӗр пӗчӗк кӗтес упранса юлать. Комсомольски 2-мӗш вӑтам шкулӗнче ӑс пухакан ачасен юлашки ҫулсенче урӑх пӗлӳ ҫуртне ҫул такӑрлатма тивет. Сӑлтавӗ мӗнрине пурте пӗлетпӗр ӗнтӗ: шкул ҫурчӗ кивелсе йӗркерен тухнӑ. Ҫавӑнпа та 2-мӗш вӑтам шкулӑн вӗренекенӗсемпе вӗрентекенӗсем ҫӗнӗ шкул тӑвасса чӑтӑмсӑррӑн кӗтеҫҫӗ. Ҫак кунсенче ЧР вӗренӳ министрӗ Дмитрий Захаров Комсомольскине ҫитсе ҫӗнӗ пӗлӳ ҫурчӗ тӑвас ӗҫсем мӗнле пынипе паллашнӑ. «ПМК-8» подряд организацийӗ нумай пулмасть ҫеҫ ӗҫе пикеннӗ. Хальхи вӑхӑтра кивӗ шкул ҫуртне пӑсаҫҫӗ. Строительсем ӗҫсене вӑхӑтра пурнӑҫлама шантараҫҫӗ.  «Кашни пысӑк ӗҫри п

«Пӗрремӗшсем» — слетра

Октябрӗн 26-мӗшӗнче Урмаел вӑтам шкулӗнче «Пӗрремӗшсен» слечӗ иртнӗ. Унта округри шкулсенче ӑс пухакансем, вӗсен наставникӗсем, ачалӑх навигаторӗсем хутшӑннӑ. Мероприяти пуҫламӑшӗнче Раҫҫейӗн ҫамрӑк гражданӗсене савӑнӑҫлӑ лару-тӑрура паспортсем панӑ. «Эпир — Раҫҫей гражданӗсем» проектпа килӗшӳллӗн РФ ШӖМӗн «Комсомольский» уйрӑмӗн начальникӗ Сергей Ласточкин тата миграци пайӗн начальникӗ Арина Галкина 17 шкул ачине вӗсен пурнӑҫӗнчи чи кирлӗ документа алӑран тыттарнӑ. Ачасем Тӑван ҫӗршыва юратма, упрама тупа тунӑ. Слета уҫнӑ хыҫҫӑн 80 ача тӗрлӗ лапамсене пайланса вӑйӑсем вылянӑ, викторинӑсене, тематикӑлла калаҫусене хутшӑнса хӑйсен пӗлӗвӗсене тӗрӗсленӗ, ҫав шутра професси суйласси, укҫапа перекетлӗн усӑ курасси, сывлӑха ҫирӗплетесси, Ҫӗнтерӳ волонтерӗ пуласси ҫинчен калаҫнӑ, тӗрлӗ ыйт

Учитель, яту сан мухтавлӑ

Октябрь уйӑхӗ ырӑ та ӑшӑ уявсемпе пуян. Тин ҫеҫ аслӑ ӳсӗмрисене Ваттисен кунӗ ячӗпе саламласа пуян ӑс-хакӑлӗшӗн тав турӑмӑр, акӑ Учительсен кунӗ те ҫитрӗ. Ҫак кун вӗрентекенсем тетрадь ҫӗклемӗсемпе мар, чечек ҫыххисемпе килӗсене утаҫҫӗ. Районти культура ҫуртӗнче уява пуҫтарӑннӑ педагогсене вӗренекенсем алӑкранах шкул юррисемпе, тав сӑмахӗсемпе кӗтсе илнӗ. Мероприятире учительсене ҫеҫ мар, ача сачӗсенче ӗҫлекенсене те иртнӗ професси уявӗ ячӗпе саламланӑ. Муниципаллӑ округ пуҫлӑхӗ Николай Раськин пуҫтарӑннисене ӑшшӑн саламласа учитель профессийӗн пысӑк пӗлтерӗшӗ ҫинчен каланӑ, малалла та профессире ҫӗнӗ ҫитӗнӳсем тума суннӑ. Тӑрӑшуллӑ та пултаруллӑ педагогсене тӗрлӗ шайри наградӑсемпе чысланӑ. Комсомольски 1-мӗш вӑтам шкулӗн хими учительне Рена Автономовӑна, Нӗркеҫ вӑтам шкулӗн кӗҫӗн
Команда из Чувашии вошла в число лидеров по количеству баллов на Всероссийской онлайн-викторине Общества «Знание»

Команда из Чувашии вошла в число лидеров по количеству баллов на Всероссийской онлайн-викторине Общества «Знание»

Всего в состязании приняли участие около 4 тысяч человек. От Чувашии приняло участие 7 команд. Свои знания по истории развития торговых путей проверили 487 команд из 77 регионов России, три из них смогли сделать это в очном формате в студии просветительской организации на площадке АРМА, откуда была запущена онлайн-трансляция на всю страну. Регионами-лидерами по количеству команд-участников стали Тверская, Кировская, Свердловская, Нижегородская области, а также Республика Башкортостан.  «Знание истории помогает понимать, как наша стала такой разнообразной, многонациональной и многокультурной. Новые подходы позволяют не только читать о прошлом, но и визуализировать его, еще лучше понять, как формировалась наша страна, наш народ. В рамках онлайн-викторины мы постарались увлечь уча
Учитель профессийӗ чуна ҫывӑх

Учитель профессийӗ чуна ҫывӑх

Професси суйланӑ чухне эпир хамӑрӑн шухӑш-кӑмӑла, аслисем вӗрентсе каланине шута илетпӗр, хӑш сфера ытларах илӗртни ҫине тимлӗх уйӑратпӑр. Хӑш-пӗр ҫемьере вара професси ӑруран ӑрӑва куҫса пырать тесе калама та пулать. Ашшӗ е амӑшӗ хӑйӗн профессине чунтан юратнине мӗн  пӗчӗкрен курса ӳссе ачисем те ҫак ҫулах суйлаҫҫӗ, ҫапла тӗлӗнмелле династисем пулса каяҫҫӗ. Асанкасси вӑтам шкулӗнче вырӑс чӗлхине тата литературине Елена Лазарева вӗрентет. Вӑл ҫавӑн пекех директорӑн вӗренӳ тата воспитани енӗпе ӗҫлекен ҫумӗ те. Елена Николаевна ку профессие айккинчен килсе лекмен. Унӑн амӑшӗ те, кукамӑшӗ те, тата ытти нумай тӑванӗ те — педагогсем. «Пирӗн ҫемьере «учитель» сӑмах час-часах илтӗнекен сӑмахсенчен пӗриччӗ. Эпӗ ача чухне пӗр-пӗр уява тӑвансем пӗрле пуҫтарӑнни педсовета аса илтеретчӗ. Пур ка
Кадетсем юрлама та ӑста

Кадетсем юрлама та ӑста

Нумаях пулмасть районти Культура ҫуртӗнче кадет класӗсен хор коллективӗсен фестивалӗ иртнӗ. Ӑна Комсомольски 1-мӗш вӑтам шкулӗ йӗркеленӗ. Фестивале Комсомольски 1-мӗш, Комсомольски 2-мӗш вӑтам шкулӗсен, Шӑнкӑртамри Э.З.Феизов профессор ячӗллӗ вӑтам шкулӑн (Патӑрьел округӗ), Ҫӗрпӳри В.М.Воротников ячӗллӗ 2-мӗш вӑтам шкулӑн, Кӳкеҫ лицейӗн (Шупашкар округӗ), Тӑрмӑш (Тӑвай округӗ), Ухман (Канаш округӗ) тата Калинино (Вӑрнар округӗ) вӑтам шкулӗсен хор коллективӗсем хутшӑннӑ. Муниципаллӑ округ пуҫлӑхӗ Н.Н.Раськин, администрацин вӗренӳ пайӗн начальникӗ Н.А.Комиссарова, Комсомольски 1-мӗш вӑтам шкулӗн директорӗ И.А. Соловьева, Комсомольски тата Елчӗк округӗсемпе ӗҫлекен ҫар комиссарӗ С.Ю.Данилов, ЧР тава тивӗҫлӗ культура ӗҫченӗ С.В.Печникова пуҫтарӑннисене саламлӑ сӑмахсем каласа пурне те с
Форумра пӗлмелли нумай

Форумра пӗлмелли нумай

Нумаях пулмасть Шупашкарта регионсем хушшинчи «МедиаВзлет» форум иртнӗ. 250 ытла ҫамрӑк «медийщик» хушшинче Комсомольски 1-мӗш вӑтам шкулӗнче пӗлӳ илекен Ева Ефремовӑпа Дарья Медведева та пулнӑ. Хӗрачасем шкулти «Медиацентр» кружокра пӗлӳ илеҫҫӗ. Айгел Шарафутдинова ертсе пынипе вӗсем интереслӗ контент хатӗрлеме вӗренеҫҫӗ. Форумра ҫамрӑксем фото- тата видеоконтент хатӗрлес, текстлӑ хыпарсем ҫырас, радиосюжетсем тӑвас енӗпе пӗлӳ илнӗ, режиссер ӑсталӑхӗ ҫинчен те нумай ҫӗнни пӗлнӗ. Форум вӑхӑтӗнче ҫавӑн пекех вӗренӳ учрежденийӗсенче медиаслужбӑсене аталантарассин темипе канашлу иртнӗ. Унта Комсомольски 1-мӗш вӑтам шкулӗн медиацентрӗн ертӳҫи Айгел Шарафутдинова та хутшӑннӑ. «Канашлу питӗ тухӑҫлӑ та информаци енчен пуян пулчӗ. Эпир медиаслужбӑсене аталантарассипе ҫыхӑннӑ пӗлтерӗшлӗ ыйту
Пирӗн умра тӗллевсем нумай

Пирӗн умра тӗллевсем нумай

Шкулсенче тин ҫеҫ юлашки шӑнкӑрав янӑранӑ пекчӗ, халӗ акӑ ҫӗнӗ вӗренӳ ҫулӗ те пуҫланчӗ. Ачасем ҫу каҫипе лайӑх канса ҫӗнӗ вӑйсемпе шкул сукмакне такӑрлатма пуҫларӗҫ, вӗрентекенсем ҫанӑ тавӑрса ӗҫе пикенчӗҫ. Ҫӗнӗ вӗренӳ ҫулӗнче округри вӗренӳ тытӑмӗнчи лару-тӑрупа тӗплӗнрех паллаштарас килет.    Ачана пӗлӳ парасси ача садӗнченех пуҫланать. Паянхи кун округра 725 ача шкул ҫулне ҫитменнисен вӗренӳ учрежденийӗсене ҫӳрет. Ача сачӗсене ҫӳрес текенсен черечӗ ҫук, пурне валли те вырӑн пур. Иртнӗ вӗренӳ ҫулӗнче 4 ача садӗнче инновацилле проект — «Агролаборатори» старт илнӗ. Вӑл ачасене мӗн пӗчӗкрен ӗҫе юратма, пуҫаруллӑ пулма вӗрентет, тӗрлӗ пӗлӗве практикӑра туса пӑхма май парать. Халӗ шкул ҫулне ҫитменнисен вӗренӳ учрежденийӗсенче тӗрлӗ интерактивлӑ хатӗр-хӗтӗрсем те пур, ҫа
Тӗлпулу интереслӗ пулчӗ

Тӗлпулу интереслӗ пулчӗ

Хырай Ӗнел вӑтам шкулӗнче 2024—2025 вӗрену ҫулӗн пуҫламӑшӗ ытти ҫулхисенчен урӑхларах иртрӗ. Сентябрӗн иккӗмӗшӗнче, вӗренӳ ҫулӗ пуҫланнине халалланӑ уяв кунӗ, шкула ветеран педагогсем Нина Яковлевнӑпа Петр Степанович Зайцевсем килсе ҫитрӗҫ. Вӗсем иккӗшӗ те нумай ҫул хушши ҫак шкулта вӗрентекен ӗҫӗнче вӑй хунӑ, иккӗшӗ те шкул директорӗ пулса ӗҫленӗ. Августӑн 29-мӗшӗнче Петр Степанович 80 ҫул тултарчӗ. Ҫак паллӑ куна ялти культура керменӗнче анлӑ уявлани те асрах-ха. Халӗ вара вӑл шкул хӑни. Тӗлпулура ачасем тӗрлӗрен ыйтусем пачӗҫ. Хӑнасем шкул пурнӑҫӗнче, килте хӑйсемпе пулса иртнӗ интереслӗ историсем аса илсе каласа пачӗҫ. Сӑмах май, Нина Яковлевнӑпа Петр Степанович 57 ҫул пӗр-пӗрне юратса, килӗштерсе пурӑнаҫҫӗ. Вӗсене итлесе ларма питӗ кӑмӑллӑ пулчӗ. Нина Яковлевна вырӑс чӗлхипе ли
Пултаруллӑ педагогсене чысланӑ

Пултаруллӑ педагогсене чысланӑ

Ҫуллахи виҫӗ уйӑх сисӗнмесӗрех иртрӗ, ҫӗнӗ вӗренӳ ҫулӗ пуҫланиччен шутлӑ кунсем юлчӗҫ.  Йӑлана кӗнӗ тӑрӑх, август уйӑхӗн юлашки кунӗсенче округри шкулсенче, ача сачӗсенче вӑй хуракансем пӗрле пуҫтарӑнса иртнӗ вӗренӳ ҫулӗнче туса ирттернӗ ӗҫсене пӗтӗмлетеҫҫӗ, малашнехи плансене палӑртаҫҫӗ. Кӑҫал ҫакӑн пек мероприяти августӑн 28-мӗшӗнче районти культура ҫуртӗнче иртнӗ. Педагогсен конференцине муниципаллӑ округ пуҫлӑхӗ Николай Раськин, депутатсен округри пухӑвӗн председателӗ Светлана Грачева, Чӑваш республика вӗренӳ институчӗн проректорӗ Инесса Ядранская, округри вӗренӳ учрежденийӗсен ертӳҫисем, шкулсен, хушма вӗренӳ учрежденийӗсен педагогӗсем, ача сачӗсен ӗҫченӗсем йышлӑн хутшӑннӑ. Чи малтанах пуҫтарӑннисем фойере вырнаҫтарнӑ куравпа паллашнӑ. Комсомольскинчи ӳнер шкулӗнче вӗренекен
В Чувашии проверяют техсостояние школьных автобусов

В Чувашии проверяют техсостояние школьных автобусов

Школьные автобусы в Чувашии перед началом учебного года традиционно проходят тщательную проверку технического состояния и контроль за соблюдением всех нормативных требований, действующих при перевозке детей. Так, к примеру, в Батыревском округе Госавтоинспекторы технического надзора проверили 24 школьных автобуса, которые находятся на балансе образовательных учреждений. Об этом сообщили в госпаблике местной администрации. Там же отметили, что весь подвижной состав соответствует установленным требованиям безопасности. «Это значит, что наши дети будут добираться до школы и обратно в комфортных и безопасных условиях», — резюмировали в госпаблике. Отметим, что в новом учебном году 24 школьных автобуса Батыревского округа будут перевозить 800 детей по 45 утвержденным маршрутам
Ҫӗнӗ вӗренӳ ҫулне хатӗр

Ҫӗнӗ вӗренӳ ҫулне хатӗр

Ҫуллахи вӑхӑтра ҫулсерен шкулсемпе ача сачӗсене ҫӗнӗ вӗренӳ ҫулне хатӗррине тӗрӗслеҫҫӗ. Кӑҫал та июлӗн 2-мӗшӗнчен пуҫласа августӑн 8-мӗшӗччен ятарлӑ комисси ҫак ӗҫе пурнӑҫласа 16 шкулти, 4 ача садӗнчи тата 2 хушма вӗренӳ учрежденийӗнчи лару-тӑрӑва хакланӑ. Кӑҫалхи сентябрӗн 1-мӗшӗ тӗлне округри 22 вӗренӳ учрежденийӗн пурӗ 2500 шкул ачине тата шкул ҫулне ҫитмен 700  ачана йышӑнма хатӗр пулмалла. Ҫавна май вӗренӳ учрежденийӗсен коллективӗсем пысӑк ӗҫ пурнӑҫланӑ% классене тата ытти пӳлӗмсене юсаса илемлетнӗ, ҫывӑхри территорисене тирпей-илем кӗртнӗ. Вӗренӳ учрежденийӗн хатӗрлӗхне хак панӑ чухне комисси членӗсем терроризмран хӳтӗленессине тата пушар хӑрушсӑрлӑхне мӗнле йӗркелени, пурлӑхпа техника бази тата ытти хӑш-пӗр пӗлтерӗшлӗ енсем ҫине те тимлӗх уйӑрнӑ. Тӗрӗслевӗн пӗтӗмлетӗ
Декларируйте зерно в аккредитованных лабораториях

Декларируйте зерно в аккредитованных лабораториях

В связи с началом нового сельскохозяйственного года и уборочных работ Управление Россельхознадзора по Чувашской Республике и Ульяновской области напоминает участникам зернового рынка, что зерно можно выпускать в обращение только после прохождения процедуры оценки соответствия согласно техническому регламенту Таможенного союза ТР ТС 015/2011 «О безопасности зерна». Оценка проводится в форме декларирования соответствия по единым правилам и схемам, установленным регламентом. При принятии декларации о соответствии необходимо руководствоваться выбранной схемой декларирования и обращаться в аккредитованную испытательную лабораторию или учреждение, включенное в Единый реестр органов по сертификации и испытательных лабораторий Таможенного союза. В I полугодии 2024 года в Чувашской Респуб
«Ҫулталӑк ҫемйи» конкурс иртӗ

«Ҫулталӑк ҫемйи» конкурс иртӗ

Чӑваш Енре Ҫемье, юрату тата шанчӑклӑх кунне халалласа кӑҫал та «Ҫулталӑк ҫемйи» конкурс иртет. Кун пирки Чӑваш Енӗн ӗҫ тата социаллӑ хӳтлӗх министрӗ Алена Елизарова пӗлтернӗ. Конкурса кӑҫал улшӑну кӗртнӗ. Муниципалитсенче иртекен суйлав турне майӑн 15-мӗшӗнчен пуҫласа июлӗн 8-мӗшӗччен йӗркелемелле. Унччен ку тапхӑра октябрӗн 1-мӗшӗччен тесе палӑртнӑ пулнӑ. Муниципалитетсенчи финал июлӗн 8-мӗшӗнче иртмелле. Финала тухнисен ӑмӑртӑвне Амӑшӗн кунӗ тӗлӗнче йӗркелесе 5 ҫемьене суйласа илӗҫ, вӗсенчен пӗри «Ҫулталӑк ҫемйи» ята тивӗҫӗ. Конкурса мӑшӑрланса 10 ҫултан кая мар пурӑнакан, икӗ е унран ытларах ача ӳстерекен ҫемьесем хутшӑнма пултараҫҫӗ.

Стать инженером или химиком?

Поступить в вуз и получить нужную на рынке профессию — это цель абитуриентов. Что выбрать в большом перечне направлений? Самый популярный ответ, конечно, технические. Выпускники востребованы среди работодателей, на них выделяется наибольшее количество бюджетных мест — 30000, трудоустройство возможно с 3 курса. По данным Минцифры в 2023 году среди поступающих  в вузы  самыми популярными направлениями стали информатика и вычислительная техника, машиностроение, клиническая медицина, педагогические науки, экономика и управление. Предложения и спрос совпадают. Остается выбрать место получения специальности — там, где большой выбор программ и много бонусов. Оптимально — Чувашский госуниверситет. Пробежимся по данным Минцифры и программам университета. 1. Всё, что связано с пр
Тулли кӑмӑлпа таврӑннӑ

Тулли кӑмӑлпа таврӑннӑ

Пирӗн округри «Пӗрремӗшсем» юхӑмӑн хастарӗсем Мускавра ВДНХра пыракан «Россия» форум-выставкӑра иртнӗ  Пӗтӗм Раҫҫейри фестивале хутшӑннӑ. Ачасем  тӗрлӗ мастер-классенче пулнӑ, паллӑ кинорежиссерсемпе, Раҫҫей Геройӗсемпе, космонавтсемпе тата ытти паллӑ ҫынсемпе  тӗл пулнӑ, «Тодес» ушкӑнӑн концертне ҫитсе  курнӑ... Тӗп  хуламӑртан пысӑк хавхаланупа таврӑннӑ. Дарья Ульдина,  фестивале хутшӑннӑ Комсомольски 1-мӗш вӑтам  шкулӗн вӗренекенӗ: «Июнӗн малтанхи кунӗсенче эпӗ Чӑваш республикин делегацийӗн йышӗнче Мускавра иртекен «Пӗрремӗшсем» юхӑмӑн фестивальне кайма тивӗҫлӗ пулнине пӗлтӗм. Ҫак куна эпӗ чӑтӑмсӑр кӗтрӗм. Шупашкарта пурте пӗрле пуҫтарӑннӑ хыҫҫӑн пуйӑс ҫине ларса Раҫҫейӗн тӗп хулине савӑнӑҫлӑ кӑмӑл-туйӑмпа васкарӑмӑр.  Кунта пире нумай-нумай
Юлашки хут шӑнкӑрав янӑрать

Юлашки хут шӑнкӑрав янӑрать

Паян 11-мӗш классенче вӗренекенсемшӗн — чи кӗтнӗ кун. Вунпӗр ҫул хушши класа урока йыхравланӑ шӑнкӑрав паян вӗсемшӗн юлашки хут янӑрать. Ҫак хумхануллӑ та савӑнӑҫлӑ уяв хӗрсемпе каччӑсем умӗнче ҫӗнӗ ҫулсем уҫӑлнине, вӗсем ҫитӗннисен пурнӑҫне ура ярса пуснине систерет. Кӑҫал округри шкулсенче 130 ача 11-мӗш класс пӗтереҫҫӗ, 9-мӗш класс пӗтерекенсем вара — 285-ӗн. Вӗсен экзаменсем пуҫланнӑ та ӗнтӗ, майӑн 21-мӗшӗнче 9-мӗш класран вӗренсе тухакансем акӑлчан тата чӑваш чӗлхисемпе, вӑтам шкул пӗтерекенсем химипе, географипе тата вырӑс литературипе хӑйсен пӗлӗвне тӗрӗсленӗ. Экзаменсем июнӗн 14-мӗшӗччен пулаҫҫӗ. Ӑнӑҫу сунатпӑр сире, выпускниксем!
Ҫар вӑййисем вӗҫленеҫҫӗ

Ҫар вӑййисем вӗҫленеҫҫӗ

Комсомольскинчи «Кӗтне» физкультурӑпа спорт комплексӗнче ҫамрӑк армеецсен «Зарница» тата «Орленок» ҫарпа спорт ӑмӑртӑвӗсем пынӑ. Вӗсем майӑн 13-мӗшӗнче пуҫланнӑ, паян вӗҫленеҫҫӗ. Вӑйӑсене савӑнӑҫлӑ лару-тӑрура уҫнӑ май округ пуҫлӑхӗн ӗҫӗсене вӑхӑтлӑх пурнӑҫлакан А.Г.Кузьмин, Комсомольски тата Елчӗк округӗсен ҫар ӗҫ комиссарӗ С.Ю.Данилов, запасри одполковник А.В.Наймушин ҫамрӑк армеецсене конкурссемпе ӑмӑртусенче ӑнӑҫу суннӑ. Шкул ачисем спорт тупӑшӑвӗсенче, ҫарпа ҫыхӑннӑ ӑмӑртусемпе конкурссенче ӑсталӑха кӑтартнӑ. Ҫӗнтерӳҫӗсемпе  хаҫатӑн ҫитес номерӗсенче паллаштарӑпӑр.

Пӗр-пӗринчен вӗренме май парать

Нумаях пулмасть Урмаел вӑтам шкулӗн никӗсӗ ҫинче округри технологи, ӳнер искусствин, музыка вӗрентекенӗсен фестивалӗ пулса иртрӗ. Унта 12 педагог хутшӑнчӗ, пурӗ 10 урокпа мастер-класс ирттерчӗ. Фестиваль «Чи лайӑх уҫӑ урок», «Чи лайӑх мастер-класс» номинацисенчен тата ачасен творчество ӗҫӗсенчен тӑчӗ. Педагогсем пӗр вӑхӑтрах конкурса хутшӑнакансем те, пӗр-пӗрне хаклакансем те пулчӗҫ. Кашни вӗрентекенех уроксене хӑйнеевӗрлӗрех, ачасене интереслентермелле йӗркелеме тӑрӑшрӗ.  Педагогсен урокӗсемпе мастер-класӗсене хакланӑ чухне вӗрентекенсем хӑйсен шухӑшӗсене палӑртрӗҫ. Ҫакӑн пек мероприятисем йӗркелени педагогсен ӑсталӑхне ӳстерме пулӑшать, методика  ӗҫне ҫӗнӗлӗхсем кӗртме хистет. Е.Федотов, Комсомольски 1-мӗш вӑтам шкулӗн вӗрентекенӗ.

Хапӑл туса кӗтсе илчӗҫ

Округри вӗрентекенсем ачасене пӗлӳ панипе пӗрлех хӑйсем те вӗренеҫҫӗ. Тӗрлӗ шкулсенче пулса пӗр-пӗрин опычӗпе паллашаҫҫӗ,  ҫӗнӗлӗхсене алла илме тӑрӑшаҫҫӗ. Нумаях пулмасть Александровка тӗп шкулӗнче историпе обществознани предметне вӗрентекенсен методика фестивалӗ иртрӗ. Ирех шкул патне округ центрӗнчен автобус ҫитсе чарӑнчӗ. Унпа муниципаллӑ округри тӗрлӗ шкулсенчи историксем килсе ҫитрӗҫ. Хӑнасене шкул директорӗн ҫумӗ С.В.Антонов хапӑл туса кӗтсе илчӗ, малтанах шкул историйӗпе, пурнӑҫӗпе кӗскен паллаштарчӗ. Ун хыҫҫӑн вӗрентекенсем классене ҫул тытрӗҫ, уҫӑ уроксем ирттерчӗҫ. Кашниех хӑйӗн темине туллин уҫса пама тӑрӑшрӗ. Тӗрлӗ методикӑпа усӑ курса  ачасене те вӗренӳ ӗҫне кӳлӗнтерчӗҫ. Хальхи вӑхӑтра пур педагог та информациллӗ технологисемпе анлӑ усӑ курма вӗренсе ҫитнӗ. Кунта та ҫапла

Хаваслӑ та интереслӗ иртнӗ

Ҫурхи каникул пуҫлансанах округри шкулсенчи пултаруллӑ ачасем, шкул директорӗсен советникӗсем «Образовательное воскресенье» мероприятие пуҫтарӑннӑ. Вӑл Шурут вӑтам шкулӗн никӗсӗ ҫинче иртнӗ. Малтанах  пуҫтарӑннисене шкул директорӗ Николай Андреев саламланӑ, пӗрлехи ӗҫре ӑнӑҫу суннӑ. Вӗренекенсем ҫак кун 5 енпе ӗҫленӗ: ҫарпа патриотизм (В.Гаврилов), волонтерство               (Л.Шорникова),  Орлята России (С.Мунтайкинӑпа В.Ложкова), профориентаци (Л.Пыркина), Малтисен юхӑмӗ (В.Филиппова). Кашни площадкӑрах ачасене ҫӗнӗлӗхсем, тӗрлӗ енлӗ  интереслӗ ӗҫсем кӗтнӗ. Мероприяти вӗҫӗнче советниксен округри координаторӗ Ксения Лукиянова Шурут вӑтам шкулӗнчи вӗрентекенсемпе вӗренекенсене тав тунӑ. Ҫак кун хаваслӑ та интереслӗ иртнӗ.
Ҫамрӑксене суйлав ҫинчен

Ҫамрӑксене суйлав ҫинчен

Ҫамрӑксем хушшинче хӑйсен пурнӑҫӗнче кӑҫалхи суйлава пӗрремӗш хут хутшӑнакансем те пур. Вӗсене ҫак пӗлтерӗшлӗ пулӑм пирки тӗплӗнрех ӑнлантарса парас тӗлӗшпе округра тӗрлӗ мероприяти йӗркелеҫҫӗ. Ҫак кунсенче Комсомольскинчи тӗп библиотекӑра ҫамрӑксене хӑйсен гражданла яваплӑх туйӑмне ӳстерме пулӑшас тӗллевпе «Эпир — пулас суйлавҫӑсем» ӗҫлӗ вӑйӑ ирттертӗмӗр. Унта Тукай Мишер вӑтам шкулӗнче 10-мӗш класра вӗренекенсем хутшӑнчӗҫ. Малтанах Комсомольски территори суйлав комиссийӗн председателӗ О.И.Митюкова Раҫҫей Федерацийӗнчи суйлав йӗркисемпе принципӗсем, суйлавҫӑсен прависем пирки каласа пачӗ. Ачасен ыйтӑвӗсем ҫине те хапӑлласах хуравларӗ. Тӗлпулӑва вӑйӑ евӗр ирттерни вӗренекенсене суйлав ҫинчен тӗплӗнрех пӗлме май парать. Валентина Боровкова.

Усӑллӑ та интереслӗ иртрӗ

Округри шкулсенче вӗренекенсен хӑйтытӑмлӑхӗн хастарӗсем, директорсен воспитани енӗпе ӗҫлекен канашҫисем регионти «Образовательное воскресенье» проекта хавхаланса хутшӑнаҫҫӗ. Канмалли кунсенче вӗсем тӗрлӗ шкулсенче пуҫтарӑнса ачасемпе кӑсӑклӑ та пуян мероприятисем йӗркелесе ирттереҫҫӗ. Февралӗн 3-мӗшӗнче вӗсем Нӗркеҫ вӑтам шкулӗнче пухӑнчӗҫ. Кунти вӗрентекенсемпе вӗренекенсем хӑнасене кӑмӑллӑн кӗтсе илчӗҫ, тухӑҫлӑ ӗҫлеме условисем туса пачӗҫ. Шкул директорӗ Н.А.Петрова шкул пурнӑҫӗпе, ӗҫӗ-хӗлӗпе  кӗскен паллаштарчӗ, пурне те ӑнӑҫу сунчӗ. Ачасем Медиа (спикерӗ Вика Зуева), Малтисен юхӑмӗ (Валентина Филиппова), Волонтерство (Юлия Федорова), Раҫҫей ӑмӑрткайӑкҫисем (Галина Краснова), Патриотизм енӗ (Оксана Кошкина) лаптӑксенче ӗҫлерӗҫ. Нӗркеҫ вӑтам шкулӗн директорӗн канашҫи Нина
Тӗп тӗллев – тарӑн пӗлӳ

Тӗп тӗллев – тарӑн пӗлӳ

«Вӗрентӳ» наци проекчӗ «Современная школа», «Успех каждого ребенка», «Поддержка семей, имеющих детей», «Цифровая образовательная среда», «Учитель будущего», «Молодые профессионалы», «Новые возможности для каждого», «Социальная активность», «Экспорт образования» федераллӑ проектсене, «Социальные лифты для каждого» программӑна пӗрлештерсе тӑрать. Иртнӗ ҫул «Вӗрентӳ» наци проектне пурнӑҫласа республикӑра та, округра та нумай  ӗҫ тунӑ. Пӗлтӗр Раҫҫейре Педагог тата наставник, Чӑваш Енре Телейлӗ ачалӑх ҫулталӑкӗ пулнӑ май чылай мероприяти йӗркелесе ирттернӗ. Ачасене тарӑн пӗлӳ тата тивӗҫлӗ воспитани парас, тӗрлӗ енлӗ аталанса ӳсме пулӑшас тӗллевпе республикӑра 2023 ҫулта 2,4 милиард тенкӗ янӑ, вӑл  шутран 1 миллиард тенки — федераллӑ бюджетран. «Хальхи шкул» тата «Кашни ача ҫитӗнӗвӗ» прое

Шкулта – харӑсах виҫӗ пысӑк пулӑм

2024 ҫул Раҫҫейре Ҫемье ҫулталӑкӗ пулнине хаҫат вулакансем пӗлеҫҫех. Кун пирки РФ Президенчӗ Владимир Путин ятарласа Указ кӑларнӑ. Указа ҫемьесен йӑлана кӗнӗ хаклӑхӗсене сыхласа хӑварас енӗпе патшалӑх политикине анлӑ сарас тӗллевпе йышӑннӑ. Унсӑр пуҫне 2024 ҫул Чӑваш Енре — Экологи культурипе ҫутҫанталӑк управӗн ҫулталӑкӗ. Хырхӗрри тӗп шкулӗнче ҫак паллӑ пулӑмсене халалласа пысӑк мероприяти иртрӗ. Палӑртнӑ вӑхӑтра пурте пӗрле пухӑнчӗҫ, Раҫҫей тата Чӑваш Ен гимнӗсене юрласа ҫулталӑка уҫрӗҫ. Ун хыҫҫӑн ачасем хӑйсен пултарулӑхӗпе паллаштарчӗҫ. Кӗҫӗн классенче вӗренекенсем тӑван кӗтес, ҫемье, туслӑх ҫинчен юрӑсем шӑрантарчӗҫ. Ҫавӑн пекех кил-йышри кулӑшла самантсем пирки сценкӑсем лартрӗҫ. 5—6 классенчи ачасем хӑйсен юрринче ҫутҫанталӑка упрама ыйтрӗҫ, юмах евӗрлӗ сценкинче те ҫыннӑн явапл

Кашни вӗренекенех пӗлмелле

«Хӗрлӗ кӗнекене» сайра тӗл пулакан тата пӗтме пултарас хӑрушлӑх пур чӗрчунсемпе                       ӳсен-тӑрана кӗртнӗ. Ӑна пуҫласа 1963 ҫулта Пӗтӗм тӗнчери ҫутҫанталӑка юратакансен союзӗ пуҫтарса хатӗрленӗ. Ун хыҫҫӑн тепӗр 15 ҫултан пирӗн ҫӗршывра та «Хӗрлӗ кӗнеке» кун ҫути курнӑ. Вӑл икӗ пайран тӑнӑ: «Тискер кайӑксем» тата «Ӳсен-тӑрансемпе кӑмпасем».  Каярахпа кашни 10 ҫулта ӑна ҫӗнетсе пынӑ. Нумаях пулмасть Чӑваш Республикинчи «Хӗрлӗ кӗнекен» ҫӗнӗ кӑларӑмӗ пичетленсе тухнӑ. Унта 229 чӗрчунпа 49 вӗҫен кайӑка кӗртнӗ. Вӗсене патшалӑх хӳтӗлет. Ҫутҫанталӑк тусӗсен те вӗсене упрас тесе ҫине тӑмалла. Кӗҫӗн Ҫӗрпӳел вӑтам шкулӗнчи 5—7 классенче вӗренекенсемпе те «Хӗрлӗ кӗнеке» темӑпа экоуроксем ирттертӗм. Вӗренекенсене малтанах «Хӗрлӗ кӗнеке» пӗлтерӗшӗ тата унта кӗртнӗ чӗрчунсемпе ӳсен-

Ырӑ ӗҫсем тума хатӗр

Кӑҫал Чӑваш Енре экологи тата ҫутҫанталӑкпа перекетлӗ усӑ курассин ҫулталӑкӗ тесе палӑртнӑ. Пирӗн округри ҫынсем хӑйсем пурӑнакан тавралӑх ешертӗр тесе унччен те нумай тӑрӑшнӑ. Ҫутҫанталӑка юратасси мӗн пӗчӗкрен пулса пымалла. Ҫакна ача садне ҫӳрекенсем те, шкулсенче вӗренекенсем те лайӑх ӑнланаҫҫӗ. Вӗсем ырӑ ӗҫсем тума яланах хатӗр. Мӗн пӗчӗкрен вӗрентмелле Хӗлле тата ҫуркунне эпир ешӗл йывӑҫ-курӑкшӑн тунсӑхласа ҫитетпӗр. Ҫакна шута илсе «Колосок» ача садӗнче ӗҫлекенсем пӗчӗккисемпе пӗрле  «Чӳрече янаххи ҫинчи чи лайӑх пахча» конкурс ирттерме шутланӑ. Ачасем ещӗксене тӑпра тултарса унта тӗрлӗ пахча-ҫимӗҫ вӑррисем акнӑ. Воспитательсем вӗсене ӳсен-тӑран ӳстӗр тесен мӗнле условисем кирлине ӑнлантарса панӑ. Пулӑхлӑ тӑпра, шыв, ӑшӑ, ҫутӑ — чи кирлӗ япаласем. Вӗсемсӗр вӑрлӑх ниепле те ат
Тӗрлӗ мелпе усӑ курма тӑрӑшатӑп

Тӗрлӗ мелпе усӑ курма тӑрӑшатӑп

Тӑван чӗлхе. Анне панӑ чӗлхе. Ҫак ӑнлавсене пӗрлештерсе тӑраканни — чӑваш чӗлхи. Унран хаклӑраххи, ҫывӑхраххи ял ачисемшӗн пулмалла та мар пек. Ӗмӗртен аталанса, ламран лама куҫса пырса паянхи куна ҫитнӗ вӑл. Хӑйӗн янравлӑхӗпе пуянлӑхне ҫухатман. Вӑл чӗлхепе пирӗн несӗлсем калаҫнӑ, юрӑ-сӑвӑ хывнӑ. Шел пулин те, халӗ ашшӗ-амӑшӗ ачисене мӗн пӗчӗкрен вырӑсла калаҫтарма тӑрӑшать. Ҫакӑ  шкулта чӑваш чӗлхипе литературине вӗрентекенсен умне хушма йывӑрлӑхсем кӑларса тӑратать. Пирӗн тӗллев — вӗсене тӑван чӗлхене юратма вӗрентесси. Ачасен пӗлӗвӗ анлӑ та тарӑн пултӑр тесен тӗрлӗ мелсемпе, меслетсемпе, кӑтарту хатӗрӗсемпе анлӑрах усӑ курмалла. Ҫакна шута илсе уроксенче пултарулӑх ӗҫӗсем, вӑйӑсем урлӑ вӑл е ку темӑна уҫса пама тӑрӑшатӑп. Вӗреннӗ правилӑсене нумайлӑха асра хӑварма, шухӑшлава а

Тепӗр кадет класӗ хутшӑнчӗ

«Кӗтне» физкультурӑпа спорт комплексӗн залӗнче октябрӗн 31-мӗшӗнче ҫар тумӗллӗ ҫынсем йышлӑн пуҫтарӑннӑ. Кунта ҫак кун Комсомольски 2-мӗш вӑтам шкулӗнче вӗренекенсен пӗр ушкӑнне савӑнӑҫлӑ лару-тӑрура кадетсен ретне илнӗ. Кӑҫалхипе ку шкулта ҫавӑн пек мероприяти 7-мӗш хут иртнӗ. Маларах ҫак ята тивӗҫнисем вӗренӳре те, спортра та, обществӑлла ӗҫсенче те хӑйсене лайӑх енчен ҫеҫ кӑтартнӑ. Пиллӗкмӗш класра вӗренекенсем те аслисенчен тӗслӗх илсе Тӑван ҫӗршыва юратма,  шкулта та, ҫынсем хушшинче те тӗслӗх вырӑнӗнче пулма шантарса тупа тунӑ. Вӗренекенсем погонсем илнӗ, класа кадетсен ялавне панӑ. Ҫар тумӗллӗ вӗренекенсене ӑнӑҫу сунса шкул директорӗ Евгений Савельев, Комсомольски тата Елчӗк округӗсен ҫар комиссарӗ Сергей Данилов, Германире тата Варшава договорне кӗрекен ҫӗршывсенче тӑнӑ
Учитель  тени – вӗренетӗп тени

Учитель  тени – вӗренетӗп тени

Учитель, вӗрентекен, наставник — пӗр пӗлтерӗшлӗ сӑмахсем, синонимсем. Вӗсен ӗҫне эпӗ ҫӗр ӗҫченӗсеннипе танлаштарӑттӑм. Ҫӗр ӗҫченӗ тырӑ акса ҫитӗнтерет, унран ҫӑкӑр пулать. Пирӗн ачасен пуласлӑхӗ те учитель мӗнле «вӑрлӑх» акнинчен килет — унӑн ӑс-тӑнӗнчен, тавракурӑмӗнчен, пултарулӑхӗнчен. Вӗрентекен хӑй те ӗмӗрӗпех вӗренет, аслӑрах юлташӗсен опытне тишкерет, ӑса хывать. Кам-ха вӑл учитель? Пӗр ҫыравҫӑн ҫапла йӗркесем пур: «Учитель тени вӗрентетӗп тени мар, Учитель тени — вӗренетӗп тени. Учитель тени ӑс паратӑп тени мар, Учитель тени — ӑс пухатӑп тени». Мӗн те пулин ҫӗннине пӗлес, алла илес тесен вара педагогӑн яланах вуламалла, сӑнамалла, конференцисемпе  семинарсене, ыттине хутшӑнмалла, курса ҫӳрени те пысӑк усӑ парать. Учительсем — ялти интеллигенци, ҫавӑнпа вӗ

Вӗренекенсем конференцире палӑрнӑ

2023 ҫулхи майӑн 19-мӗшӗнче «Ростовский» заповедникӑн музейӗнче шкул ачисен «Чӗрӗ ҫутҫанталӑк — чӗрӗ хутшӑну» регионсем хушшинчи IX ӑслӑлӑхпа практика конференцийӗ иртнӗ. Унӑн ӗҫне Чӑваш Республикинчи, Дон ҫинчи Ростоври, Новошахтинскри, Волгодонскри, Каменск-Шахтинскри, ҫавӑн пекех Ростов облаҫӗнчи виҫӗ районти ачасем хутшӑннӑ. Пирӗн шкултан унта Иван Родионов (11-мӗш «а» класс, ертӳҫи П.В.Родионов), 2-мӗш «б» класра вӗренекен  Юлия Боровкова (ертӳҫи — Т.Г.Лапшина), 3-мӗш «а» класра пӗлӳ пухакан Ольга Порфирьева (ертӳҫи — С.Г.Орлова) тата 4-мӗш «б» класри Глеб Тихонов (ертӳҫи — Е.А.Пушкарева) «Таса тавралӑх» номинацире хутшӑннӑ. Иван I вырӑн йышӑннӑ. Юлия, Ольга тата Глеб хӑйсен ӳсӗмӗсенче II вырӑна тухнӑ. Октябрӗн 18-мӗшӗнче шкулта ҫӗнтерӳҫӗпе  призерсене, вӗсен вӗрентек
Пӗр чӑмӑра пӗрлештерме пулӑшӗ

Пӗр чӑмӑра пӗрлештерме пулӑшӗ

Комсомольски 2-мӗш вӑтам шкулӗнче савӑнӑҫлӑ лару-тӑрура «Движение первых» обществӑлла юхӑмӑн пуҫламӑш организацине  уҫнӑ. Унта ачасене ултӑ ҫултан илеҫҫӗ, ку йышра вӗсем вӗренӳ учрежденийӗнчен пӗлӳ илсе тухса кайичченех тӑраҫҫӗ. Ачасене ҫак паллӑ кунпа муниципаллӑ округ пуҫлӑхӗн социаллӑ ыйтусемпе ӗҫлекен ҫумӗ, вӗрентӳ пайӗн начальникӗ Наталия Комиссарова, округ пуҫлӑхӗн ҫамрӑксемпе ӗҫлекен советникӗ Ольга Григорьева, шкул директорӗн ӗҫӗсене вӑхӑтлӑх пурнӑҫлакан Тамара Долгова саламланӑ. «Движение  первых» юхӑм  ачасене пӗр чӑмӑра пӗрлештерме май парӗ. Вӗренекенсене шкулта та, ун тулашӗнчи ӗҫсенче те интереслӗ, тӗрлӗ енлӗ пурнӑҫ кӗтӗ.

«Химпромра» пулса  курнӑ

Ют ҫӗршывсенчен илсе килекен продукцисене хамӑр патрах тума тӑрӑшмалла. Ҫакӑн ҫинчен Раҫҫей Президенчӗ В.Путин та, Чӑваш Республикин Пуҫлӑхӗ О.Николаев та тӑтӑшах палӑртаҫҫӗ. Ҫӗршыв экономикине аталантарас тӗлӗшпе хамӑрӑн промышленность предприятийӗсене тулли хӑватпа ӗҫлеттерсе ямалла. Шел пулин те, завод-фабрикӑсенче рабочи профессиллӗ ӗҫченсем ҫитменни пирки пӗлтерӳсем асӑрхама пулать. Ҫамрӑксене хулари предприятисемпе паллаштарас тӗллевпе  Ҫӗнӗ Шупашкар хулинче «Турникетсӑр эрне» акци ирттереҫҫӗ. Унта пирӗн округри Комсомольски 1-мӗш вӑтам шкулӗнче 10-мӗш «а» класра вӗренекенсем те хутшӑнма шутларӗҫ. Ҫак кунсенче вӗсем кунти «Химпром» производство комбинатне ҫитсе курчӗҫ. Экскурси заводӑн пурнӑҫне, ӗҫӗ-хӗлне, историне кӑтартса паракан видеофильма курнинчен пуҫланч
Ачасемшӗн вӗрентекен те, тус-юлташ та

Ачасемшӗн вӗрентекен те, тус-юлташ та

Ачасем пирӗн пуласлӑх, тетпӗр. Ҫавӑнпа вӗсене мӗн пӗчӗкрен тивӗҫлӗ воспитани панипе пӗрлех тӗрлӗ енлӗ аталантармалла та. Ҫак чӑнлӑха тӗпе хурса ӗҫлеҫҫӗ те Комсомольскинчи «Пилеш» ача садӗнче тӑрӑшакансем. Пирӗн коллективра 27 ҫын вӑй  хурать. Воспитатель-педагогсене те, ытти енсемпе тӑрӑшакансене те ачасене юратни пӗрлештерсе тӑрать. Вӗсем пурте пӗчӗккисем  кунта килти пек туйччӑр, тунсӑхласа  ан ларччӗр тесе тимлеҫҫӗ. Воспитательсем хушшинче юратнӑ ӗҫре чылай ҫул вӑй хуракансем те сахал мар. Т.А.Шеверова, И.М.Буланцова, Л.А.Оленева,  И.А.Андреева, М.Л. Михеева, Э.Ф.Акшова пӗчӗккисемшӗн вӗрентекенсем ҫеҫ мар, тус-тантӑш вырӑнӗнче те. Вӗсем кашни ачапа пӗр чӗлхе тупма, шӑпӑрлансен интересӗсене туйма тӑрӑшаҫҫӗ. Кашни ача хӑй тӗнче, теҫҫӗ те, воспитателӗн пӗчӗккисен шухӑш-кӑмӑлне пӗлме тӑ
Диктант ҫырчӗҫ

Диктант ҫырчӗҫ

Комсомольски 2-мӗш вӑтам шкулӗнчи вӗрентекенсем Пӗтӗм Раҫҫейри «Педагогика диктанчӗ» акцие хутшӑнчӗҫ. Ӑна вырӑссен чаплӑ педагогӗ К.Д. Ушинский 200 ҫул ҫитнине халалланӑ. 21 педагог «Педагогические идеи прошлого, определяющее будущее» ятпа диктант ҫырчӗ. Унӑн кӑтартӑвӗсене сентябрӗн 25—26-мӗшӗсенче пӑхса тухса пӗтӗмлетеҫҫӗ, ҫӗнтерӳҫӗсене палӑртаҫҫӗ. Диктанта хутшӑнакансене ҫакӑн ҫинчен ӗнентерекен сертификатсем панӑ. Светлана Индюкова.
Вӗрнӗве хавхаланупа пуҫларӗҫ

Вӗрнӗве хавхаланупа пуҫларӗҫ

Ҫӗнӗ вӗренӳ ҫулӗ  пуҫланнине пӗлтерсе пӗрремӗш шӑнкӑрав янранӑранпа пӗр эрне хыҫа юлчӗ. Ачасем партӑсем хушшине вырнаҫсанах Чӗчкенти пӗтӗмӗшле пӗлӳ паракан тӗп шкулти вӗрентекенсем программӑна кӗртнӗ предметсене вӗрентнипе пӗрлех хушма мероприятисем те йӗркелерӗҫ. ”Разговор о важном” класс сехечӗсенче пӗлтерӗшлӗ темӑсемпе калаҫусем пулчӗҫ. “Основы безопасности жизнедеятельности” темӑна хускатнӑ май вӗренекенсене кӑткӑс лару-тӑрура хӑйсене мӗнле тытмаллипе паллаштарчӗҫ. Терроризма хирӗҫ кӗрешес ыйтусемпе те мероприятисем иртрӗҫ. 8-мӗш класра йӗркеленӗ “Паттӑрлӑх урокне” Иккӗмӗш тӗнче вӑрҫи вӗҫленнӗ куна халалларӗҫ. Сентябрӗн 1-мӗшӗнче иртнӗ линейкӑра Чӗчкен мечечӗн имамӗ Саитзаде хазрат Гимаев, округри депутатсен Пухӑвӗн депутачӗ Рамиль Идиатуллин, округӑн финанс пайӗн тӗп специалисчӗ З
Пӗлӳлӗх «тинӗсӗнче» ӑнӑҫлӑ «ишев» пултӑр

Пӗлӳлӗх «тинӗсӗнче» ӑнӑҫлӑ «ишев» пултӑр

Ачасемшӗн хаваслӑ каникул кунӗсем иртсе кайрӗҫ. Кӑмӑл туличчен савӑннӑ, каннӑ хыҫҫӑн паян округри 2550 ачашӑн пӗрремӗш шӑнкӑрав янрарӗ. Вӗсем 351 вӗрентекен ертсе пынипе пӗлӳ «тинӗсӗ» тӑрӑх вӑрӑм «ишеве» тухӗҫ. 2023—2024 вӗренӳ ҫулӗнче вӗренекенсене яланхи пекех нумай интересли кӗтӗ. Шкул программине кӗртнӗ предметсене вӗреннипе пӗрлех ачасем хӑйсен тавракурӑмне библиотекӑсенче, кружоксенче куллен ӳстерсе пырӗҫ, сывлӑхне ҫирӗплетме спорт секцийӗсене ҫӳрӗҫ. Иртнӗ ҫулсенчи пекех, пирӗн округри вӗренекенсем республика, ҫӗршыв шайӗнчи тӗрлӗ конкурса, фестивале хутшӑнса палӑрмаллах ҫитӗнӳсем тӑвасса шанма пулать. Вӑтам тата пӗтӗмӗшле пӗлӳ паракан тӗп шкулсенче, хушма пӗлӳ паракан, шкул ҫулне ҫитмен ачасен учрежденийӗсенче вӗренме, тӗрлӗ енлӗ аталанма, сывлӑха ҫирӗплетме пӗтӗм услови пур. Вӗ

«Артекра» канма путевка ҫӗнсе илнӗ

Пӗтӗм тӗнчери «Артек» ача-пӑча центрне вӗренӳре, спортра, искусствӑра е общество пурнӑҫӗнче хастаррисем канма кайма тивӗҫнине пурте пӗлеҫҫӗ ӗнтӗ. Хура Тинӗс хӗрринчи лагерьте канма, ҫӗршывӑн тӗрлӗ кӗтесӗнчен ҫитнӗ тантӑшӗсемпе хутшӑнма Комсомольски муниципаллӑ округӗнчи чылай шкул ачи те пултарнӑ. Акӑ, Ҫӗнӗ Мӑрат вӑтам шкулӗнче вӗренекен Ваня Филиппов нумай пулмасть «Артекран» таврӑнчӗ. «Большая перемена» конкурс — шкул ачисене тӗрлӗ енчен палӑрма пулӑшакан проект. Кӑҫал Ваня ҫак конкурса пӗрремӗш хут хутшӑннӑ. Вӑл ҫур ҫула яхӑн тӗрлӗ ӗҫ пурнӑҫланӑ. Ҫителӗклӗ балл пухнӑ хыҫҫӑн тепӗр тура куҫма пултарнӑ. Ҫапла Ваня пур ӗҫе пурнӑҫласа финала тухнӑ. Конкурса хутшӑннисенчен 700 ачана суйласа илнӗ. Вӗсен шутӗнче пирӗн округӑн пултаруллӑ вӗренекенӗ Ваня Филиппов та пулнӑ. Ҫӗнсе илнӗ путевкӑш
Тава тивӗҫлӗ учитель

Тава тивӗҫлӗ учитель

Паллах, пӗтӗм професси  лайӑх, пӗтӗм професси кирлӗ. Анчах та Турӑ ҫынсене пӗр пек пултарулӑх паман. Пурне те артист пулма пӳрмен, кашниех ӳнерҫӗ те пулаймӗ.  Ҫавӑнпа та ҫыннӑн чун-чӗринче хӑш туртӑм ытларах вӑй илет, кӑмӑлӗ хӑш еннелле ытларах сулӑнать — ҫавна суйласа илет. Вӗрентекен вӑл — пур ачана та, пур ҫынна та кирлӗ професси. Ҫак ӑс питӗ яваплӑ та  пархатарлӑ. Йӑлмахва ялӗнче ҫуралса ӳснӗ Сергей Антонов та мӗн пӗчӗкрен учитель ӗҫне кӑмӑлланӑ, вӗрентекен пулма ӗмӗтленнӗ. Ачасемпе шкулла вылянӑ чухне те вӑл яланах вӗсен вӗрентекенӗ пулнӑ,  «иккӗсем», «пиллӗксем» лартса панӑ. …Вӑл 1972 ҫулта Йӑлмахвари сакӑр ҫул вӗренмелли шкула пӗрремӗш класа вӗренме кайнӑ. Вӗренӳре питӗ лайӑх ӗлкӗрсе пынӑ, обществӑлла ӗҫсене те хастар хутшӑннӑ. Уйрӑмах историпе кӑсӑкланнӑ, питӗ нумай
Шкул тарӑн пӗлӳ парать, ачасене аталанма пулӑшать

Шкул тарӑн пӗлӳ парать, ачасене аталанма пулӑшать

Иртнӗ ҫул Кӗҫӗн Ҫӗрпӳел вӑтам шкулӗ 135 ҫул тултарчӗ. Ҫак ҫулсенче вӑл пиншер ачана вулама-ҫырма вӗрентсе пӗлӳ тӗнчине илсе кӗнӗ. Паянхи кун та  шкулти педагогсем  ачасене вӗрентнипе пӗрлех тивӗҫлӗ воспитани парассине тӗпе хурса ӗҫлеҫҫӗ. Кунсӑр пуҫне вӗренекенсем тӗрлӗ енлӗн аталанччӑр тесе те тӑрӑшаҫҫӗ. Вӗсен тавракурӑмне аталантарса пыраҫҫӗ. Коллектива С.В.Антонова директор чылай ҫул ӑнӑҫлӑ ертсе пырать. Вӑл вӗрентекенсемпе пӗр чӗлхе тупса  умма лартнӑ тӗллевсене пурнӑҫлас тесе ҫине тӑрса ӗҫлет. Пултаруллӑ учительсене хавхалантарса, ҫамрӑксене пулӑшса пыма тӑрӑшать. Светлана Васильевна шкул пурнӑҫне ҫӗнӗлӗхсем кӗртес енӗпе нумай тимлет. Ачасене пӗлӳ парассин пахалӑхӗшӗн, педагогика ӗҫӗ-хӗлӗшӗн директорӑн вӗрентӳ енӗпе ӗҫлекен ҫумӗ Н.И.Смирнова яваплӑ. Вӑл та хӑйӗн ӗҫне п

Лайӑх кӑтартупа палӑрнӑ

Июнӗн 22—25-мӗшӗсенче Ҫӗрпӳ муниципалитет округӗн ачасен «Ҫӑлтӑр» лагерӗ никӗсӗ ҫинче «Зарница» тата «Орленок» ҫарпа спорт вӑййисен  республикӑри финалти ӑмӑртӑвӗсем 54-мӗш хут иртнӗ. Ҫӗнтерӳшӗн 64 команда тупӑшнӑ. Унта пирӗн округ чысне Комсомольски 2-мӗш вӑтам шкулӗн ҫамрӑк армеецсен «Орленок» тата «Зарница» ушкӑнӗсем хӳтӗленӗ. Малтанхи конкурссем июнӗн 15—16-мӗшӗсенче иртнӗ. Унта ҫамрӑк армеецсем пӑшалтан тӗл перес, чупас, шывра ишес енӗпе пултарулӑхне кӑтартнӑ. Ун хыҫҫӑн тӑватӑ кун хушшинче творчество тата теори конкурсӗсене хутшӑннӑ. Стройпа утас, туризм, тактика вӑййи, хими хӗҫ-пӑшалӗнчен хӳтӗленес, спорт ориентированийӗ енӗпе тупӑшнӑ. Ҫавӑн пекех «Командир шагает впереди», «Дисциплина и порядок» тата ытти конкурссенче хӑйсене лайӑх енчен кӑтартнӑ. Ӑмӑрту кунӗсен пӗтӗм
Яланлӑхах асра юлать

Яланлӑхах асра юлать

Шкултан вӗренсе тухакансемшӗн ӑсату каҫӗ чи ҫутӑ та савӑнӑҫлӑ, ҫав вӑхӑтрах кӑшт хурлӑхлӑ, пӑлхануллӑ самант. Ӗнер кӑна шкул ачи пулнӑ ҫамрӑксем Пӗрлехи патшалӑх экзаменӗсене ӑнӑҫлӑ тытнӑ хыҫҫӑн  вӑтам пӗлӳ илни ҫинчен калакан документа — аттестата — алла илсе пурнӑҫӑн анлӑ ҫулӗ ҫине ура ярса пусаҫҫӗ. Кӑҫал пирӗн округри 146 ача куллен вунпӗр ҫул пӗлӳ илме ҫӳренӗ шкулпа сывпуллашрӗ, 19-шӗ медальсене тивӗҫрӗ. Ҫак ятпа шкулсенче мероприятисем пулса иртрӗҫ. Акӑ, июнӗн 23-мӗшӗнче Комсомольски 1-мӗш вӑтам шкулӗнчен вӗренсе тухакан выпускниксен каҫӗ савӑнӑҫлӑ лару-тӑрура иртрӗ. Пухӑннисем умне хитре тумланнӑ каччӑсемпе хӗрсем тухрӗҫ. Пурин аллинче те чечексем. Сӑнӗсӗнче савӑнӑҫ шевли вылять. Чи малтан шкул директорӗ И.А.Соловьева саламларӗ, вӗренсе тухакансене пурнӑҫӑн анлӑ ҫулӗпе ҫирӗ

Анлӑ тавракурӑмлӑ хӗрача

Ирина Копташкина кӑҫал 11-мӗш класран вӗренсе тухать. Тӑван Асанкасси вӑтам шкулӗнче хӗрача хӑйӗн хыҫҫӑн ырӑ ят хӑварать. Учительсемшӗн вӑл — пултаруллӑ вӗренекен.  Тӑрӑшулӑхне тата дисциплинӑна ҫирӗп пӑхӑннине кура пӗрремӗш класран пуҫласах  «5» паллӑсемпе ӗлкӗрсе пынӑ, пур предмета та ҫӑмӑллӑнах парӑнтарнӑ.  Литературӑпа, общество- знанипе, биологипе уйрӑмах кӑсӑкланать. Вӑл икӗ хутчен Чӑваш Республикин Пуҫлӑхӗн стипендине илме тивӗҫ пулнӑ — 9-мӗш класра тата кӑҫал, вунпӗрмӗшӗнче. Сӑпайлӑ, ырӑ кӑмӑллӑ пике вӗрентекенсене, пӗрле вӗренекенсене, аслисене хисеплет. Коллективра хӑй те авторитетлӑ, унӑн шухӑшне шута илеҫҫӗ, унпа канашлаҫҫӗ, пулӑшу та час-часах ыйтаҫҫӗ. Иринӑн тус-юлташ нумай, класри мӗнпур ачапа ырӑ ҫыхӑну тытать. Ирина — тӗрлӗ енлӗ аталаннӑ ҫын. Пал

Ҫу кунӗсем хаваслӑх парнелеччӗр

Ҫуллахи хӗвеллӗ те ӑшӑ ҫу кунӗсем ҫитрӗҫ. Ку вӑхӑтра та округри ачасем тунсӑхласа лармӗҫ. Июнӗн 1-мӗшӗнченех шкулсем ҫумӗнче сывлӑха ҫирӗплетекен лагерьсем ӗҫлеме пуҫларӗҫ. Вӗсенче шӑпӑрлансене интереслӗ пурнӑҫ кӗтет. Лагерьсем ӗҫе пикеннӗ анчах-ха, ҫапах та чылай мероприяти йӗркелесе ирттерме ӗлкӗрнӗ.  «Солнышко» лагере ҫӳрекенсемпе «Лес — наше богатство» калаҫу иртрӗ. Унта ачасемпе вӑрман пуянлӑхӗ, унпа пӗлсе тата тирпейлӗ усӑ курасси пирки сӑмах пулчӗ. Ҫутҫанталӑка упрас ыйтусем пирки те чарӑнса тӑнӑ. Ачасем «Знатоки природы» экологи вӑййине те хастар хутшӑнчӗҫ. Вӗренекенсен хамӑр тӑрӑхри ӳсен-тӑрансене, чӗрчунсене  пӗлнине кӑтартса памалла пулчӗ», — хыпарлать О.Н.Копташкина Асанкасси вӑтам шкулӗнчен. Комсомольски 2-мӗш вӑтам шкулӗ ҫумӗнчи лагере ҫӳрекенсем  ҫул-йӗ
Пултаруллӑ пике

Пултаруллӑ пике

Чӑннипех те маттур та пултаруллӑ яш-кӗрӗм ӳсет паянхи кун пирӗн хушӑмӑрта. Вӗсенчен пӗри вӑл — Комсомольски 1-мӗш  вӑтам шкулӗнче вӗренекен Дарья Абдюшева. Пӗрре те алӑ усса лармасть вӑл, яланах вӗренӳре, ӗҫре. Хӗр ачан пысӑк пултарулӑхӗ  Комсомольски ача-пӑча искусствин шкулне  хушма пӗлӳ уйрӑмне кӗме май панӑ. Акӑ ӗнтӗ кӑҫал вӑл унта юлашки ҫул вӗренет.  Дарйӑн пултарулӑхӗ ачаранах палӑрнӑ. Вӑл мӗн пӗчӗкренех хореографи ушкӑнне ҫӳренӗ. Виҫӗ ҫултанпах ташӑсемпе тата сӑнарлӑ искусствӑпа кӑсӑкланма пуҫланӑ иккен. Професси пӗлӗвӗ паракан хушма программӑпа вӗреннӗ. Ҫамрӑк художникӑн пултарулӑхӗ декоративлӑ-прикладной енӗпе чи туллин палӑрнӑ. Ытларах искусство анинче ӗҫлеме кӑмӑллать. Чӗри хушнипех пуль. Маттур ҫын пур енчен те пултаруллӑ пулать. Вӗренӳ шухӑш-туйӑ
Ачасем тӑпра пахалӑхне тишкерчӗҫ

Ачасем тӑпра пахалӑхне тишкерчӗҫ

Хирти Явӑш пӗтӗмӗшле пӗлӳ паракан тӗп шкулӗнче 4—6-мӗш классенчен вӗренсе тухнисемшӗн июнӗн 1-мӗшӗ Пӗтӗм тӗнчери ачасене хӳтӗлемелли кунпа анчах мар, тепӗр паллӑ пулӑмпа та асра юлчӗ. Ӳсен-тӑрансене хӳтӗлемелли препаратсем тата микроудобренисем туса кӑларакан  «Шанс» фирма ӗҫченӗсем пулӑшнипе вӗсем хӑйсене чӑн-чӑн агрономсем пек  туйса курчӗҫ. Кунта «Аграри шкулӗ» проекта пурнӑҫласа агрозанятисем иртрӗҫ. Фирма специалисчӗсем Т.М.Васильева вӗрентекенпе пӗрле ачасемпе «Дружба» ял хуҫалӑх кооперативӗн хирне тухса унти ҫӗрсен пахалӑхне тӗпчерӗҫ. Ҫур тыррисен тата хӗвелҫаврӑнӑш уйӗсенчи тӑпрана анализа илсе унта ӳсен-тӑрана аталанма кирлӗ микроэлементсен шайӗ мӗнле пулнине ятарлӑ приборсемпе тӗрӗслерӗҫ. Тишкерӳсем пӗтӗмӗшле илсен ял хуҫалӑх кооперативӗн хирӗсенче ӳсен-тӑрансене аталанса
Юлашки шӑнкӑрав янӑрарӗ

Юлашки шӑнкӑрав янӑрарӗ

Шкул ҫулӗсем — чи хаваслӑ та шухӑ вӑхӑт. Анчах вунпӗр ҫул хӑвӑрт вӗҫсе иртет, пӗлӳ тӗнчине пуҫласа ярса пусни, пӗрремӗш учитель, интереслӗ уроксем, пӗрле похода ҫӳренисем хыҫа юлаҫҫӗ. Сисӗнмесӗрех ачалӑхпа сывпуллашмалли самант ҫитет. Халь ӗнтӗ вӗсем ачасем мар, хӗрсемпе каччӑсем пулса тӑнӑ. Кӑҫал пирӗн муниципаллӑ округри шкулсенче 11-мӗш класран — 146-ӑн, 9-мӗшӗнчен 272 ача вӗренсе тухаҫҫӗ. Майӑн 23-мӗшӗнче вӗсемшӗн юлашки шӑнкӑрав  янӑрарӗ. Комсомольски 2-мӗш вӑтам шкулӗнчи уяв кадетсен илемлӗ вальсӗпе уҫӑлчӗ. Савӑнӑҫлӑ мероприятие муниципаллӑ округ пуҫлӑхӗн социаллӑ ыйтусемпе ӗҫлекен ҫумӗ — вӗрентӳ пайӗн начальникӗ Юрий Митюков, Германире  тата Варшава договорне кӗнӗ ҫӗршывсенче ҫар службинче пулнӑ ветерансен Чӑваш Енри обществӑлла организацийӗн ертӳҫин ҫумӗ Юрий Филиппов х
Лайӑх кӑмӑл-туйӑм ырӑ ӗҫсем тума чӗнет

Лайӑх кӑмӑл-туйӑм ырӑ ӗҫсем тума чӗнет

Аслисене хисеплеме, йывӑрлӑха лекнӗ ҫынсене пулӑшу пама мӗн ачаранах вӗрентсе ӳстерни ӳсерехпе хӑй ҫимӗҫне паратех. Ырӑ ӗҫ туни пархатарлӑ, теҫҫӗ. Ҫак чӑнлӑха, ашшӗ-амӑшӗ вӗрентсе каланисене шута илсе ӳснӗ Комсомольски 1-мӗш вӑтам шкулне кӑҫал вӗренсе пӗтерекен Софья Терентьева. Ҫавӑнпах та пулӗ вӑл округри хастар волонтерсенчен пӗри шутланать. Шкулта лайӑх паллӑсемпе вӗренсе пынипе пӗрлех вӑл обществӑлла ӗҫсене те хастар хутшӑнать. Тӑван ҫӗршыв историйӗпе интересленнӗ май, хӗрача паянхи пурнӑҫшӑн тӑшманпа ҫапӑҫса пуҫ хунисен ячӗсене яланлӑха сыхласа хӑвармаллине, вӗсене ӗмӗр-ӗмӗр асра тытмаллине лайӑх ӑнланать. Ҫавӑнпах та пулӗ ку енӗпе округра ирттерекен мероприятисене хастар хутшӑнать. Юлашки ҫулсенче ҫеҫ Софья «Обелиск», «Чистый памятник», «Поздравление ветерана», «Память поколений
Салаевсем парада хутшӑннӑ

Салаевсем парада хутшӑннӑ

Майӑн 1-мӗшӗнче Шупашкарта республика Пуҫлӑхӗ хутшӑннипе «Амазони» этнокомплексӗнче ӗҫ династийӗсен парачӗ иртнӗ. Комсомольскисенчен унта Асанкассинчи Тамара Васильевнӑпа Вячеслав Максимович Салаевсен, Галина Максимовнӑпа  Юрий Михайлович Виноградовсен ҫемйисем хутшӑннӑ. Палӑртма кӑмӑллӑ, Салаевсен йӑхӗ пурнӑҫне педагогикӑпа ҫыхӑнтарнӑ. Вӗсен ку отрасльти пӗтӗмӗшле ӗҫ стажӗ 500 ҫулпа танлашать. Династие пуҫарса яраканӗ Максим Осипович пулнӑ. Хӑйӗн ӗҫ ҫулне Йӗпреҫ районне кӗрекен Эйпеҫ шкулӗнче пикеннӗ. 1939 ҫулта вӑл Хӗрлӗ ҫар ретне тӑнӑ. Аслӑ Отечественнӑй вӑрҫӑ участникне 1942 ҫулта хӑюлӑхпа паттӑрлӑхшӑн Хӗрлӗ Ҫӑлтӑр орденӗ- пе наградӑланӑ. М.О.Салаев тӑван тӑрӑха 1947 ҫулта ҫеҫ таврӑннӑ, Горькинчи педагогика институтӗнче куҫӑн мар майпа пӗлӗвне ӳстернӗ. 1947—1963 ҫулсенче Асанк
Ӑнтӑлу хӗлхемӗ вӑй парса тӑрать

Ӑнтӑлу хӗлхемӗ вӑй парса тӑрать

Комсомольски 1-мӗш вӑтам шкулӗнче вӗренекен Иван Гончаров умӗнче, кӑҫал вӑтам шкулпӗтерекен нумай ачанни пекех, кӗҫех яваплӑ тапхӑр пуҫланать. Унӑн пысӑк тӗрӗслев витӗр тухмалла, пӗрлехи патшалӑх экзаменӗсене тытмалла. Ваня шкулта пур предметпа та тӑрӑшса вӗреннӗ-ха, тавракурӑмне те анлӑлатса пынӑ. Ҫапах хӑй умӗнчи пысӑк яваплӑха аван туять вӑл. 11 ҫул хушшинче илнӗ пӗлӗве туллин кӑтартса парса экзаменсене ӑнӑҫлӑ  тытма ӗмӗтленет. И.Гончаров — шкулти пур енӗпе те палӑрса тӑракан вӗренекенсенчен пӗри. Пӗтӗм предмета юратать вӑл, ытларах вара гуманитари наукисене кӑмӑллать. Учебниксенчи программӑна кӗртнӗ темӑсемпе  ҫеҫ лӑпланса лармасть, хушма пӗлӳ илмелли майсем те шырать.  Нумай пӗлме тӑрӑшни, тавракурӑмне тӑтӑш анлӑлатса пыни ӑна шкулта, муниципалитет шайӗнчи, республи
Шкул проекта хутшӑнать

Шкул проекта хутшӑнать

Нӗркеҫ вӑтам шкулӗнче вӗренекен арҫын ачасем ҫеҫ мар, хӗр ачасем те футбол вӑййине чунтан кӑмӑллаҫҫӗ. Вӗсем Раҫҫейри футбол союзӗ ирттерекен «Футбол в школе» проекта хастар хутшӑнаҫҫӗ. Нумаях пулмасть ку шкулта 10—11 ҫулхи вӗренекен хӗрсен футбол команди Шупашкарти «Олимпийский» стадионта иртнӗ «Лига Радио Рекорд — 2023» ӑмӑртуран таврӑннӑ. Анна Прокопьева, Екатерина Платонова, Марина Ефимова, Ангелинӑпа Анастасия Порядковасем, Ксения Ефимова, Александра Воронова, Карина Федорова республикӑри чи вӑйлӑ командӑсемпе тупӑшнӑ, вӑйӑсене ҫӗнтерӳпе вӗҫлеме тӑрӑшнӑ, тӑваттӑмӗш вырӑн ҫӗнсе илнӗ. Судьясемпе тренерсем Ксения Ефимовӑна  чи лайӑх  вылякан тесе палӑртнӑ. Ача-пӑча футбол центрӗн статусӗпе тӑракан республикӑри футбол шкулӗ ку турнира «Футбол в школе» проектпа йӗркеленӗ. У
Ҫамрӑк пуҫра — ҫамрӑк ӑс

Ҫамрӑк пуҫра — ҫамрӑк ӑс

Ака уйӑхӗн 13-мӗшӗнче «Централизациленӗ библиотека системи» культура учрежденийӗнче «Диалог с властью» ҫавра сӗтел иртрӗ. Комсомольски муниципаллӑ округӗн                          пуҫлӑхӗпе Александр Осиповпа тӗл пулма вулавӑша шкулсенчи хӑйтытӑмлӑх хастарӗсем пухӑнчӗҫ. Асӑннӑ калаҫӑва ҫавӑн пекех райпо канашӗн ертӳҫи, муниципаллӑ округри депутатсен Пухӑвӗн председателӗ Светлана Грачева та хутшӑнчӗ. Тӑватӑ шкул вӗренекенӗсем округа аталантарас енӗпе хӑйсен проекчӗсене хатӗрлесе килнӗ. Лидерсен малашлӑхра пирӗн муниципаллӑ округа епле курасшӑн пулнине ҫырса-ӳкерсе кӑтартмалла пулнӑ. Ҫак тӗллеве пурте питӗ лайӑх пурнӑҫланӑ, командӑсем хӑйсен проекчӗсене округ ертӳҫи, тантӑшӗсем умӗнче хӳтӗлерӗҫ. «Ҫамрӑк пуҫра — ҫамрӑк ӑс» тесе ахальтен каламан ӗнтӗ. Нӗркеҫ, Тукай Мишер, Урмаел, Ҫӗнӗ Мӑра

Пур енӗпе те маттур каччӑ

Кӑҫалхи ҫул Чӑваш Ен Пуҫлӑхӗн стипендине тивӗҫнисем хушшинче Комсомольски 2-мӗш  вӑтам шкулӗн вӗренекенӗ Бронислав Митюков та пур. Вулакансене паян ҫак маттур каччӑпа паллаштарас тетпӗр. Чи малтанах ҫакна палӑртар: Бронислав — кадет, 9 «к» класра пӗлӳ илет. Кадет пулма вара пӗртте ҫӑмӑл мар, унта пурне те илмеҫҫӗ. Мал ӗмӗтлӗ, ҫирӗп тӗллевлӗ тата дисцип линӑна пӑхӑнакан, Тӑван ҫӗршыв историйӗпе кӑсӑкланакан, вӗренӳре аван ӗлкӗрсе пыракан хастар та пултаруллӑ ачасене суйлаҫҫӗ. Кадет пуласси хитре ҫар тумӗпе  ҫӳресси кӑна тесе шутлакансем йӑнӑшаҫҫӗ. Кун пек классенче тиев те (нагрузка) пӗтӗмӗшле пӗлӳ паракан классенчинчен чылай пысӑкрах: вӗренӳ кунӗ каҫченех тӑсӑлать, уроксем хыҫҫӑн кадетсем стройпа утма, тӗрлӗ команда пурнӑҫлама хӑнӑхаҫҫӗ, спорт хӑнӑхӑвӗсем тӑваҫҫӗ, тирта переҫҫӗ, вальс

Фестиваль хаваслӑх кӳчӗ

Ҫак кунсенче ялти культура ҫуртӗнче Тӑманлӑ Выҫли шкулӗнче вӗренекенсен черетлӗ фестивалӗ иртрӗ. Ӑна эпир Раҫҫейри Педагогпа наставник, Чӑваш Енри Телейлӗ ачалӑх ҫулталӑкне халалларӑмӑр. Ҫак уява Тӑманлӑ Выҫли шкулӗнче нумай ҫул вӑй хурса тивӗҫлӗ канӑва тухнӑ педагогсене чӗнтӗмӗр. З.В.Фадеева, Н.И.Николаева, Г.М.Попова, Н.А.Потапов, Л.П.Кириллова, Н.Н.Кузьмина хаваспах килсе ҫитрӗҫ.  Хӑйсене манманшӑн, тӗрлӗ уявсемпе саламласа тӑнӑшӑн, хисеп тунӑшӑн тав турӗҫ. Программӑна шкул ачисен хорӗпе пуҫларӑмӑр. «Детство — это я и ты», «Вместе весело шагать» тата «Наши учителя» юрӑсене юрларӑмӑр. Вӗрентекенсене саламласа чечек ҫыххисем патӑмӑр, асӑнмалӑх сӑн ӳкерӗнтӗмӗр. Юрӑ-ташӑ, кулӑшла сценкӑсем, илемлӗ сӑвӑсем пӗр-пӗринпе черетленсе пычӗҫ. Кашни класрах пултаруллӑ ачасем вӗренеҫҫӗ
Ашшӗ-амӑшӗ ППЭ тытнӑ

Ашшӗ-амӑшӗ ППЭ тытнӑ

Вӗрентӳпе наука сферине тӗрӗслекен федераллӑ служба пуҫарнипе юлашки ҫулсенче Пӗтӗм Раҫҫейри «Пӗрле тытатпӑр.  Ашшӗ-амӑшӗ ППЭ памалли кун» акци ирттересси йӑлана кӗчӗ.  Мартӑн 24-мӗшӗнче асӑннӑ акци шайӗнче Комсомольски 1-мӗш вӑтам шкулӗнче экзамен ирттернӗ.  Мероприятие кӑҫал 11-мӗш класран вӗренсе тухакансен ашшӗ-амӑшӗ хутшӑннӑ. Пӗрлехи патшалӑх экзаменӗ пуҫланас умӗн муниципаллӑ округ пуҫлӑхӗн социаллӑ ыйтусемпе ӗҫлекен ҫумӗ — вӗренӳ пайӗн начальникӗ Ю. Н. Митюков, информаципе методика центрӗн директорӗ, ППЭ ирттерекен пунктӑн ертӳҫи  Л. М. Антонова, пункт йӗркелӳҫи Анна Кольцова тата экзамен тытакан ашшӗ-амӑшӗ хутшӑннипе малтанах ҫавра сӗтел пулнӑ.  Унта йӗркелӳҫӗсем 2023 ҫулта патшалӑх пӗрлехи экзаменне ирттермелли уйрӑмлӑхсем пирки каласа панӑ.   Ҫав кун ашшӗ-амӑшӗ хӑйсен ачис

На очном этапе конкурса «Лучший учитель-дефектолог — 2023» участвовали и наши педагоги

21 марта 2023 года - начало очного этапа регионального конкурса профессионального мастерства «Лучший учитель-дефектолог - 2023». Педагоги продемонстрировали свое мастерство на базе бюджетного общеобразовательного учреждения «Чебоксарская начальная общеобразовательная школа для обучающихся с ограниченными возможностями здоровья № 1» Министерства образования и молодежной политики Чувашской Республики. В конкурсе приняли участие 16 специалистов, из них 6 учителей-дефектологов и 10 учителей-логопедов. Комсомольский муниципальный округ представляли Герасимова Татьяна Николаевна - учитель-логопед МБОУ «Комсомольская СОШ № 2» и Низамова Зиля Семигулловна - учитель-логопед МБДОУ «Детский сад № 1 «Колосок». Все участники конкурса показали высокий уровень профессионализма в первом испытании «От

Ҫамрӑкла вӗренни – чул ҫинче

Вӗренӳре «пиллӗк» тата «тӑваттӑ» паллӑсемпе ӗлкӗрсе пыракан, Пӗтӗм тӗнчери, Раҫҫейри тата регионти конкурссене, олимпиадӑсене, ӑмӑртусемпе фестивальсене хастар хутшӑнакан, хӑйсене общество ӗҫ-хӗлӗнче аван енчен кӑтартакан шкул ачисем ҫулсеренех Чӑваш Ен Пуҫлӑхӗн стипендине илсе тӑма тивӗҫеҫҫӗ.  Акӑ, Комсомольски 2-мӗш вӑтам шкулӗнче вӗренекенсем хушшинче те ҫавнашкал маттурсем пур.   Паян вулакансене паллаштарас тенӗ стипендиат Дарья Вунберова асӑннӑ шкулти 9-мӗш «к» класра пӗлӳ пухать.  Мӗн ачаран пике ӑс-тӑн ҫивӗчлӗхӗпе, тӑрӑшулӑхӗпе, анлӑ тавракурӑмӗпе тата ӗҫченлӗхӗпе палӑрса тӑрать.  Кашни сӑмаха виҫсе калама пӗлет.  Лартнӑ тӗллеве пурнӑҫлама ӑнтӑлни ӑна ӗмӗчӗсем патне ҫитме куллен пулӑшса пырать.  Ун кӑмӑлӗнче ҫак енсем малта тӑман пулсан  хӗрач
Вӗрентекенсене тав турӗҫ

Вӗрентекенсене тав турӗҫ

Педагог тата наставник ҫулне уҫса Александровка территори уйрӑмне кӗрекен Хырай ,нел,  Ҫӗнӗ Сӗнтӗр,  Александровка ялӗсенче пурӑнакансем уяв каҫӗ йӗркелерӗҫ.  Галинӑпа Валерий Ванюркинсем,  Елена Албутова,  Вера Тарасова культура ӗҫченӗсем,  шкул коллективӗсем вӑл  ҫӳллӗ шайра ирттӗр тесе нумай тӑрӑшрӗҫ.  Тӗлпулӑва ку тӑрӑхри шкулсенче ачасене пӗлӳ парас енӗпе нумай ҫул тӑрӑшнӑ Р. И. Чемешева,  А. М. Чемешева,  Н. Я. Зайцева педагог-ветерансене те чӗннӗ. Нина Яковлевна ӗмӗр тӑршшӗпех Хырай Ӗнел вӑтам шкулӗнче тӑрӑшнӑ,  ачасене вырӑс чӗлхипе литературине вӗрентнӗ.  Вӑл учительпе ача пирки ҫырнӑ сӑвва пурин чун-чӗрине те тыткӑнламалла вуласа пачӗ.  Рева Игнатьевна,  ҫав шкул директорӗнче нумай ҫул ӗҫленӗскер, &nbs
«Уҫӑ урок – 2023» фестиваль иртрӗ

«Уҫӑ урок – 2023» фестиваль иртрӗ

Ҫулсеренех  районта  чӑваш чӗлхи тата литература вӗрентекенӗсен уҫӑ урок фестивальне ирттересси йӑлана кӗчӗ.   Мартӑн 14-мӗшӗнче Аслӑ Чурачӑк вӑтам шкулӗнче чӑваш чӗлхипе литературине вӗрентекенсен  район  шайӗнчи «Уҫӑ урок — 2023» XIX фестивалӗ иртрӗ.   Ӑна Раҫҫейри Педагог тата наставник,   Чӑваш Республикинчи  Телейлӗ ачалӑх ҫулталӑкне  халалланӑ. Фестивалӗн тӗп тӗллевӗ — шкул ачисен вӗренӳ пахалӑхне ҫӳлерех ҫӗклесси тата вӗрентӳре  ҫӗнӗ мелсемпе,  меслетсемпе ӗҫлекен учительсен ӑсталӑхӗпе  паллашасси. Мероприятие вӗрентекенсем хастар хутшӑнчӗҫ,  чӗлхепе тата литературӑпа уҫӑ уроксем ирттерчӗҫ.  4-мӗш класра вӗренекенсем Т. Ю. Ермолаева вӗрентекенпе М. Ухсай ҫырнӑ «Услан кайӑк» юмаха вуласа тишке
Школа фермера-2023

Школа фермера-2023

«Школа фермера» – первый в России образовательный совместный проект Россельхозбанка, Министерства сельского хозяйства региона, вузов, крупного бизнеса и фермеров. В Чувашии обучение проводится на базе Чувашского государственного аграрного университета. Слушатели Школы осваивают передовые методы ведения фермерского хозяйства, повышают финансово-экономическую грамотность, знакомятся с новейшими агротехнологиями, проходят практику на ведущих предприятиях АПК и фермерских хозяйствах Чувашской Республики и других регионов Российской Федерации.  Прием документов на конкурс в 2023 году стартовал 27 февраля. Занятия в рамках четвертого потока обучающего проекта «Школа фермера» начнутся в апреле по следующим направлениям: «Овцеводство», «Ягодоводство», «Сельский туризм». Планир
Вӗрентекен ачи пулма лайӑх-и?

Вӗрентекен ачи пулма лайӑх-и?

Учитель тесен кашнин куҫӗ  умне ҫутӑ сӑнар тухса тӑрать. Мӗн тери ырӑ вӗсем, пире тӑрӑшса, ырми-канми пӗлӳ паракансем! «Чи телейлисем — вӗрентекенсен ачисем», — текен каларӑш та халӑхра ҫӳрет. Пурне те ыррине сунакансем ачисене те тӗрӗслӗхпе сӑпайлӑха вӗрентни паллӑ. Анчах ҫак професси ҫыннин ачи пулма ҫӑмӑл-ши? Ҫак тӗллевпе эпир шкулта ыйтӑм ирттертӗмӗр. Георгий Катмаков, 8-мӗш класра вӗренекен: — Аннем — историпе обществознани вӗрентекенӗ. Ӑна шкулта та, ялта та хисеплеҫҫӗ. Унӑн урокӗсене ачасем кӑмӑлласах ҫӳреҫҫӗ. Ҫакӑ мана та, аннене те питӗ савӑнтарать. Анчах та учитель ачи пулма пӗртте ҫӑмӑл мар, мӗншӗн тесен пӗлӳ ҫуртӗнче манӑн хама яланах йӗркеллӗ тытмалла. Вӑхӑтра урок туса каймалла, япӑх паллӑ илме юрамасть, унсӑрӑн вӗрентекенсем тӳрех аннене каласа параҫҫӗ. Вӑрҫасран

 Ҫурхи хӗвел пек ӑшӑ чунлӑ вӗрентекенӗм

Юлашки кунсенче хӗвел ӑшӑрах та ӑшӑрах хӑйӗн шевлисене ҫӗр ҫине сапалама пуҫларӗ. Сивӗ хӗл те парӑнасшӑнах мар, ҫил-тӑмансем те вӗҫтереҫҫӗ-ха. Ун пек пулсан та, ҫуркуннен паллисем ытларах вӑй илеҫҫӗ.  Хамӑн класс ертӳҫи пулнӑ Нина Григорьевна Архиповӑна эпӗ шӑпах ҫурхи хӗвелпе танлаштарнӑ пулӑттӑм. Вӑл — ӑшӑ кӑмӑллӑ, ҫепӗҫ чунлӑ та сӑпайлӑ педагог-ветеран. Нина хамӑр районти Тӗвенеш ялӗнче 1949 ҫулхи нарӑс уйӑхӗнче кун ҫути курнӑ. Ачалӑхӗ, ҫамрӑклӑхӗ тантӑшӗсеннинчен нимӗнпе те уйрӑлса тӑман. Ашшӗпе амӑшӗ ӑна ҫуралнӑ кӗтесе хисеплеме, хаклама вӗрентнӗ. Нина Григорьевна мӗн пӗчӗкрен учитель профессине илме ӗмӗтленнӗ. Шкул пӗтерсенех  ӑна Асанкасси вӑтам шкулне аслӑ вожатӑй пулса ӗҫлеме янӑ. Ӗҫленӗ вӑхӑтрах куҫӑмсӑр майпа  И.Я.Яковлев ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх педагогика ин
Тӑван чӗлхепе чи лайӑх вӗрентекен – Лариса Данилова

Тӑван чӗлхепе чи лайӑх вӗрентекен – Лариса Данилова

Иртнӗ кунсенче «Тӑван чӗлхепе литературине чи лайӑх вӗрентекен» професси конкурсӗн муниципаллӑ тапхӑрӗ пулчӗ. Ку конкурс районта пуҫласа иртет. Унта тӑван (чӑваш, тутар, вырӑс) чӗлхепе литературӑна вӗрентекен, икӗ ҫултан кая мар педагогика опычӗллӗ кирек кам та хутшӑнма пултарать.  Раҫҫей Федерацийӗн Президенчӗ Владимир Путин 2023 ҫул Раҫҫейре Педагогпа наставник ҫулталӑкӗ пулассине пӗлтерчӗ. Тупӑшакансем професси ӑмӑртӑвне ҫак ҫулталӑка халалларӗҫ. Районта иртекен куҫӑн тапхӑра 4 шкултан 4 вӗрентекен хутшӑнчӗ: Л.Н.Данилова (Хирти Мӑнтӑр вӑтам шкулӗ), Л.И.Никифирова (Хирти Явӑш тӗп шкулӗ), Г.М. Ямалетдинова (Тукай Мишер вӑтам шкулӗ), Л.Н.Владимирова (Хырай Ӗнел вӑтам шкулӗ). Жюри членӗсем конкурсантсене тӗрлӗ пултарулӑхра хакларӗҫ. Тупӑшу 3 турпа иртрӗ. Чи малтан вӗрентеке
Салтаксем валли —  ҫуртасем

Салтаксем валли —  ҫуртасем

Хырай ,нел вӑтам шкулӗнче вӗренекенсем Украинӑри ятарлӑ ҫар операцине хутшӑнакансене малалла пулӑшаҫҫӗ. Ачасемпе ашшӗ-амӑшӗ ӑшӑ тумтир, апат-ҫимӗҫ пуҫтарнӑччӗ. Нумаях пулмасть вара шкулти волонтерсем блиндаж ҫуртисем хатӗрлерӗҫ. Мӗн кирлине — консерва банкисем, картон, ӑвӑс (воск) — килӗсенчен илсе килчӗҫ. Ку ӗҫ ачасемшӗн ҫӗнӗлӗх пулсан та, ӑна хӑвӑрт хӑнӑхрӗҫ. Паянхи кун ҫакӑн пек ҫуртасем салтаксене питӗ кирлӗ. Вӗсем 4-8 сехет таран ҫунма пултараҫҫӗ.  Ҫавӑн пекех вӗсемпе усӑ курса апат е шыв ӑшӑтма та, атӑ-пушмака типӗтме те пулать. Ҫуртасем тӗтӗм кӑлармаҫҫӗ, тыткалама та меллӗ. Шкул ачисем хӑйсем хатӗрленӗ ҫуртасене салтаксем патне ҫитерме Александровка территори уйрӑмӗн начальникне Л.А. Поляковӑна пачӗҫ. С.Петрова, социаллӑ педагог.

Вӗренӳре тӑрӑшуллӑ, спортра путаруллӑ

«Ҫамрӑксене — малашлӑх, ватӑсене — хисеп» текен каларӑш кирек хӑш ӗмӗрте пурӑнсан та хӑй пӗлтерӗшне ҫухатмасть. Паянхи наукӑпа техника аталаннӑ вӑхӑтра пирӗн хушӑра пултаруллӑ та хастар яш-кӗрӗм ҫитӗнни уйрӑмах паха. Ҫавӑн пек хӗрсенчен пӗри вӑл — Комсомольски  2-мӗш вӑтам шкулӗнче 9-мӗш «к» класра пӗлӳ илекен Элина Тумаланова. Вӗрентекенсем те, тантӑшӗ-сем те хӗр ҫинчен ырӑ сӑмахсем ҫеҫ калаҫҫӗ. Шкулти пур предмета та Элина юратса вӗренет, уроксене тӗплӗн хатӗрленсе килет. Темӑна лайӑхрах ӑнланас тесе хушма материалсемпе те паллашма тӑрӑшать. Тӑрӑшулӑхне кура тавракурӑмӗ те, пӗлӗвӗ те ӳссех пырать. Ҫакӑ ӑна  тӗрлӗ конкурссенче, смотрсенче, фестивальсенче, конференцисенче, олимпиадӑсенче ҫитӗнӳсем тума май парать. Акӑ, 2019 ҫулта вӑл Пӗтӗм Раҫҫейри шкул ачисен олимпиадинче  матема
Манӑн юратнӑ вӗрентекенӗм

Манӑн юратнӑ вӗрентекенӗм

Ҫӗр ҫинче ҫын алли тӗкӗнмен ӗҫ ҫук та пулӗ. Кашни ӑна юратса, чунтан парӑнса пурнӑҫласан пирӗн ҫӗршыв аталанса ҫеҫ пымалла. Ахальтен мар чӑвашсем «Ӗҫ — пурнӑҫ илемӗ», теҫҫӗ. Вӑл чӑннипех те лайӑх пултӑр тесессӗн пур ҫыннӑн та хӑйне килӗшекен пӗр-пӗр ӗҫе суйласа илмелле. Суйласа илни анчах ҫителӗксӗр — чуна парса тӑрӑшмалла, ҫитӗнӳсем тумалла, хӑвӑн телейне тупмалла. «Ӗҫ пурнӑҫ тытать, ӗҫ телей кӳрет», — тенӗ ваттисем.  Паллах, кашни ҫыннӑн  хӑйӗн савӑнӑҫ, хӑйӗн телей.  Хӑшӗ-пӗри ашшӗ-амӑшӗн ҫулнех суйласа илет,  теприсем тӑванӗсем сӗннипе пӗр-пӗр професси  суйлаҫҫӗ, виҫҫӗмӗшӗсем ҫут ҫанталӑк  панине, таланта тӗпе хураҫҫӗ. Хӑв юратнӑ ӗҫе пӗр кун хушшинче суйласа илме те май ҫук, ӑна кӑмӑлласси пӗчӗкренех палӑрать. Ҫӗр ҫинчи мӗнпур япалана ҫыннӑн ӑста аллипе ҫивӗч ӑс-хакӑлӗ тӑвать. Пӗ
<strong>Пултарулл</strong><strong>ă</strong><strong> ачасене тупма пул</strong><strong>ă</strong><strong>ш</strong><strong>ĕ</strong><strong></strong>

Пултаруллă ачасене тупма пулăшĕ

Телейлĕ ачалăх çулталăкне халалласа, ЧР Цифра министерстви ачасемпе çамрăксен «Медиа- Взлет» медиапроектсен фестивальне йĕркелет. Регионсем хушшинчи фестивалĕн тĕллевĕ — пултаруллă ачасене тупса пĕр лапамра пĕрлештересси. Конкурса 9—17 çулсенчи ачасем (шкулти медиацентрти редакцисем, хаçатсем, радио- тата телестудисем, ыттисем) хутшăнма пултараççĕ. Заявкăна медиавзлет.рф сайтра çырмалла, медиапроекта ярса памалла. 2022 çулхи кăрлачăн 1-мĕшĕнчен пуçласа кăçалхи пушăн 16-мĕшĕччен массăллă информаци хатĕрĕсенче, интернетра, социаллă сетьсенче вырнаçтарнă вырăсла е чăвашла ĕçсене йышăнаççĕ. Экспертсен комиссийĕ чи лайăххисене çак номинацисенче палăртĕ: «Чи лайăх пичет статйи», «Чи лайăх пичет кăларăмĕ», «Чи лайăх лонгрид», «Чи лайăх видеопроект», «Чи лайăх аудиопроект», «Социаллă сетьсенчи
Ăсталăха туптаççĕ, пĕлĕве тарăнлатаççĕ

Ăсталăха туптаççĕ, пĕлĕве тарăнлатаççĕ

Ачасене шкулсенчи вĕренӳ программине кĕртнĕ предметсемпе пĕлӳ панисĕр пуçне, тĕрлĕ енлĕ аталанма пулăшас енĕпе цифра тата гуманитари профиллĕ «Точка роста» центр пĕлтерĕшлĕ вырăн йышăнать. Комсомольски 1-мĕш вăтам шкулĕнче ăна 2020 çулхи сентябрĕн 10-мĕшĕнче уçрĕç те унтанпа вăл ăнăçлă ĕçлесе пырать. Центрта тăрăшакансем ĕç тухăçлăхне  ӳстерес тĕллевпе квалификацие ӳстерекен курссенче вĕренчĕç. Кабинетсене хăтлăлатса илемлетнĕ, хамăрăн центрăн эмблемине те хатĕрленĕ. Унăн авторĕ — информатика вĕрентекенĕ Л.Н.Глинкина. Ачасене хушма пĕлӳ парас енĕпе 2—11-мĕш  классенчи 100 ытла вĕренекен валли 6 программа хатĕрленĕ. Вĕсемпе усă курса «Точка роста» центр чылай социаллă-культурăллă мероприяти йĕркелесе ирттерчĕ. Вĕсенче вĕренекенсем паянхи кун ыйтăвне тивĕçтерекен оборудованисемпе усă кур
«Хавхалану» хавхалантарать

«Хавхалану» хавхалантарать

Çулсеренех октябрь уйăхĕнче Елчĕк районĕнче çуралса      ӳснĕ  Г.Н.Волков  академика  халалласа  Чăваш  Республикин  вĕренӳ  институчĕпе  Шупашкарти 62-мĕш вăтам шкул регион шайĕнче «Хавхалану» фестиваль-конкурс ирттереççĕ. Çак пултарулăх тупăшăвĕ шкул ачисене тата педагогсене паллă ăсчахăмăрăн ĕçĕ-хĕлне тĕплĕн пĕлме хавхалантарас,  ачасене чăваш халăхĕн паллă çыннисем çинчен пĕлес туртăмне,  шырав меслечĕпе ăсталăхне тата та ӳстерме пулăшать. Кăçалхи «Хавхалану» фесстивале хутшăнакансем  «Геннадий  Волков хайлавĕпе  лартнă чи лайăх инсценировка»,  «Г.Н. Волков хайлавне чи лайăх вулакан»,  «Г.Н. Волков пурнăçĕпе пултарулăхне лайăх уçса паракан интернет публикаци» номинацисенче тупăшрĕç.  Жюри ч

Роботсемпе ĕçлеме хăнăхаççĕ

Юлашки çулсенче çĕршывра общество пурнăçĕнче те, производство сферинче те информатизацие аталантарасси пысăк вырăн йышăнать. 2021 çулхи декабрĕн 4-мĕшĕнче искусствăлла интеллект енĕпе иртнĕ конференцире РФ Президенчĕ В.Путин шкулсенче математикăпа информатика предмечĕсене вĕрентессине лайăхлатмаллине палăртнăччĕ. Вĕренсе тухакансен малашнехи пурнăçĕнче информации технологийĕпе усă курма май паракан пĕлӳпе ăсталăха парта хушшинче ларнă чухнех  туптамалла. Мĕншĕн тесен паянхи кун IТ специалистсем  ĕç рынокĕнче чи кирлисем тата ыйтаканнисем шутланаççĕ, вĕсен ĕç укçийĕ те пысăк. IТ специалисчĕн профессийĕпе паллашмалли чи лайăх вăхăт вăл 7—9-мĕш классем тесе шутлаççĕ, маларах пуçласан та лайăхрах. Программăлама ансатрах меслетсенчен пуçламалла. Вĕсенчен пĕри вăл — Scratch. Кунта про
Программăлама вĕренме май пур

Программăлама вĕренме май пур

Паянхи кун информаци технологийĕсен отраслĕнче пысăк пахалăхлă кадрсем хатĕрлеме инновацилле лапамсем тăвасси пысăк пĕлтерĕшлĕ. Шăпах IТ-специалистсем Раççее технологи суверенитетне тивĕçме пулăшаççĕ. Ку отрасль валли кадрсем хатĕрлес ĕçе шкул саккинченех пикенмелле. Çакă ачасене IТ сферипе интереслентерме, программăламаллин пуçламăш пĕлĕвне илме пулăшать. Асăннă тĕллеве пурнăçа кĕртме пирĕн çĕршывра «Цифра экономики» наци проекчĕпе килĕшӳллĕн, «Пуласлăх кочĕ» федераллă проект пуçарса янă. Вăл 8—11-мĕш классенче ăс пухакансем валли тӳлевсĕр, икĕ çула тăсăлакан программăламалли курсĕн формипе пурнăçланать. Проекта пурĕ 100 пин вырăнлăх хатĕрленĕ, вĕсенчен çуррине яхăн йышăнма ĕлкĕрнĕ те ĕнтĕ. Программăлама вĕренессине хутшăнма заявкăна ачасем хăйсем, вĕсен ашшĕ-амăшĕ е саккунлă представит
Професси суйласа илме те пулăшать

Професси суйласа илме те пулăшать

Тукай Мишер вăтам шкулĕнчи «Точка роста» вĕренӳ центрĕ çулсеренех Цифра урокĕсем ирттерес енĕпе ĕçлет. Кăçал çавăн пек пĕрремĕш урок сентябрь уйăхĕн вĕçĕнче иртрĕ. Унăн теми — стартапри искусствăлла интеллект. Шкулти 7—11-мĕш классенче вĕренекенсем информатика урокĕсенче IТ-технологипе усă курса предпринимательствăра пурнăçлама май пур ĕçсене пăхса тухрĕç. Теориллĕ пайра вĕсем стартап тата предприниматель ăнлавсемпе паллашрĕç, проектсем хатĕрлесе ăна вăя кĕртмелли çул-йĕре пăхса тухрĕç. Илнĕ пĕлĕве практикăлла занятисенче тренажерсемпе усă курса çирĕплетрĕç. Çĕнĕ технологисемпе шкул çулĕсенче паллашни ачасене пулас профессисем суйласа илме пулăшать. Э.Айсына.    

Çемьери килĕшӳ — ĕçри ăнăçу

Анатолий Александрович Албутов Йăлмахва ялĕнче 1954 çулта çуралнă. Ашшĕ-амăшĕ колхозра ĕçленĕ май, вăл та мĕн пĕчĕкренех ĕç çумне çыпăçнă. 1969 çулта сакăр класс пĕтернĕ хыççăн Анатолий пĕрре те иккĕленсе тăман, пурнăçне тăван колхозпа çыхăнтарнă. 1972—1974 çулсенче çар тивĕçне пурнăçланă, Мурманск облаçĕнчи Североморск хулинче тинĕс флотĕнче службăра пулнă. Çартан таврăнсан каллех колхозра ĕçлеме пуçланă, ăна лашасем пăхма шанса панă. Анатолий хăйне шаннă ĕçе яланах тӳрĕ кăмăлпа, тивĕçлĕ шайра туса пынă. Вăл вăхăтра колхозра лашасем те йышлă пулнă. Вĕсене вăхăтра апатлантарма, тĕрĕс-тĕкел хăмлаттарма пĕрре те çăмăл пулман. Миçе лашана кӳлме вĕрентмен-ши тата! Ĕçĕ йывăр пулсан та пуçне усман Анатолий. Çакă уйрăмах район шайĕнче ирттерекен мероприятисене хутшăннă чухне палăрнă. Çăварни уявĕ

Çăкăртан асли çук

Ачаран пултăр   пирĕн асра, Тĕпретме  юрамасть    çăкăра! Çын пурнăçĕнче çăкăр пысăк вырăн йышăнать. Çавăнпах ун çинчен ваттисен сăмахĕсем те нумай. Чи анлă сарăлни — «Çăкăртан асли çук». Питĕ ăслă, вырăнлă сăмахсем. Темĕнле тутлă апатăн та сĕтел çинче çăкăр пулмасан тути чакать, темĕн çитмен пек туйăнать. Халĕ пирĕн ăçтан çăкăр тупас нуша çук. Лавккасене кĕрсен те çемçереххине, тутлăраххине суйлама тăрăшатпăр. Пирĕнтен чылайăшĕ çиме çăкăр пулманнипе аптранине, пĕр татăкшăн йывăр çулсенче кунĕпе ĕçленине киносем курнă, кĕнекесем вуланă тăрăх çеç пĕлет. Çавăнпа та ăна хисеплесси чакса пырать пулĕ. Анчах та çăкăрăн чăн-чăн хакне, хисепне нихăçан та çухатмалла мар. Ăна хисеплеме пирĕн, аслисен, ачасене мĕн пĕчĕкрен вĕрентмелле. Тепĕр чухне, ачасем апатланнине

Шăнкăрав урока йыхравлать

Эпир çулсерен кĕркуннен пĕрремĕш кунĕнче  Пĕлӳ кунне паллă тăватпăр.   Кĕнекесем, чечексем, савăнăçлă пăлхану, пĕр- пĕриншĕн  тунсăхласа çитнĕ вĕренекенсемпе вĕрентекенсем... Çак кун вĕренӳ учрежденийĕсем  алăксене  тараватлăн яри уçрĕç, классем ачасен хаваслă сассисемпе тулчĕç.  Йăлана кĕнĕ йĕркепе  районти шкулсенче сентябрĕн 1-мĕшĕнче савăнăçлă линейкăсем иртрĕç. Каникулта канса вăй илнĕ ачасене  шкулсем хаваслă юрă-кĕвĕпе кĕтсе илчĕç. Комсомольски 2-мĕш вăтам шкулĕнче пухăннисене район администрацийĕн пуçлăхĕ А.Осипов, район прокурорĕ О.Васильев, Луцки чиркĕвĕн настоятелĕ Сергий атте, «Молодая Гвардия» вырăнти уйрăмĕн ертӳçи В.Кокарев  саламларĕç. Вĕсем вĕренекенсене — пĕлӳ илме ăнтăлма, лайăх паллăсемпе  вĕренме, çитĕнӳсем тума,

Ачасене пĕлӳ параççĕ, хăйсем те ăсталăха туптаççĕ

Çак кунсенче Комсомольскинчи культура çуртĕнче   районти педагогсен август уйăхĕнчи конференцийĕ  иртрĕ. Унта педагогсем, воспитательсем хутшăнчĕç. Конференци ĕçне Комсомольски район администраци- йĕн пуçлăхĕ Александр Осипов, Чăваш Республикин вĕренӳ тата çамрăксен политикин министрĕн çумĕ Алексей Лукшин, Чăваш Республикин Патшалăх Канашĕн депутачĕ Петр Краснов, район администрацийĕн пуçлăхĕн çумĕн — вĕренӳ уйрăмĕн начальникĕн ĕçĕсене пурнăçлакан Юрий Митюков хутшăнчĕç. «Шкулта ачасене пĕлӳ илме çеç мар, пур енлĕн аталанма та условисем туса памалла. Вĕсен пултарулăхне кĕçĕн классенчех асăрхаса ăна аталантарма пулăшмалла. Паян шкулсене çĕнететпĕр, оборудованипе, техникăпа тивĕçтеретпĕр», — терĕ Александр Осипов  вĕрентекенсене тăрăшуллă ĕçшĕн тав туса тата çĕнĕ вĕренӳ

Икĕ халăх хĕрĕ туслă, пур çĕрте те пултаруллă

Хирти Явăш пĕтĕмĕшле пĕлӳ паракаан тĕп шкулне çӳренĕ ачасем ытти çĕрте малалла пĕлӳ илсен те пултаруллăхпа палăрса тăраççĕ.  Икĕ çул каялла Валерия Иванова Комсомольски 1-мĕш, Дильназ Тазетдинова 2-мĕш вăтам шкулĕсенче вĕренме пуçланăччĕ. Вĕсем асăннă вĕренӳ заведенийĕсенче те хăйсене лайăх енчен çеç кăтартни савăнтарать. Акă, Валерия апрель уйăхĕн вĕçĕнче Чăваш патшалăх педагогика университечĕ ирттернĕ «Культура речи» олимпиадăра малти вырăн йышăннă. Дильназ Чăваш патшалăх университечĕн шкул ачисем хушшинчи олимпиадинче математика предмечĕпе 3-мĕш степеньлĕ Диплома тивĕçнĕ. Хĕр ачасем Хирти Явăш шкулĕнче пилĕк çул пĕр класра вĕренчĕç. Пур енĕпе те маттур пулнă. Тăрăшса вĕреннисĕр пуçне вĕсем спортра та, юрă-ташăра та малтисен ретĕнче пынă, ӳкерме те юратнă. Шкулта иртекен кашни меро
Çĕнĕ çитĕнӳсем кĕтетпĕр

Çĕнĕ çитĕнӳсем кĕтетпĕр

«Маншăн пурте интереслĕ», — тет Комсомольски 2-мĕш вăтам шкулĕнче 4 «б» класра пĕлӳ илекен Варвара Тихонова. Вăл пуçламăш класранпах «4» тата «5» паллăсемпе вĕренсе пырать. Хĕр ача нумай пĕлме, хăйне тĕрлĕ енлĕн аталантарма тăрăшать. Варя тăтăшах тĕрлĕ олимпиадăсене, конкурссене, ăмăртусене хутшăнать, малти вырăнсем йышăнать. Акă, 2020 çулта «Кенгуру» конкурс-вăйăра регион шайĕнче 1-мĕш вырăна тухнăччĕ. Тепĕр çул «Мама — как много в слове этом!» сăвă вулакансен районти онлайн конкурсĕнче хĕр ача 3-мĕш вырăн çĕнсе илчĕ. Çав çулах кĕçĕн классем хушшинче иртнĕ тăван тавралăхпа çыхăннă интелектуаллă вăйăра муниципалитет шайĕнче мала тухрĕ. Кăçал В.Тихонова «Я — исследователь» проектпа тĕпчев ĕçĕсен 10-мĕш конкурсĕнче кĕçĕн классем хушшинче «Гуманитарное» номинацире çĕнтерчĕ. ӳсĕмсем пур пулса
Вĕренекен пулма аван , кадет —  лайăхрах

Вĕренекен пулма аван , кадет —  лайăхрах

Паянхи кун,  социаллă пурнăçпа экономика улшăнăвĕсем тата ăс-хакăлпа кăмăл-сипет хаклăхĕсем аталаннă вăхăтра тăван çĕршыва чун-чĕререн парăнса сыхлама,  тӳрĕ кăмăлпа ĕçлеме пултаракан патриотсем кирлĕ. Нумай ашшĕ-амăшĕ ачисене  пахалăхлă пĕлӳ пама çеç мар, хăй тĕллĕн ĕçлеме, яваплăха хăнăхтарса çитĕнтерме  тăрăшаççĕ.  Çавна май  шкул саккинченех тĕпренчĕкĕсене кадет класне вĕренме яраççĕ,  çарпа  ытларах туслаштараççĕ.  Унта пĕлӳ пухакансем шкул саккинченех çирĕп те тӳрĕ кăмăллă çитĕнеççĕ. Комсомольски 1-мĕш тата 2-мĕш вăтам шкулсенче кадет класĕсем пур. Тĕслĕхрен, ку енĕпе пĕрремĕш çул уçаканĕ Комсомольски 2-мĕш вăтам шкулĕ пулнă. Евгений Николаевич Савельев шкул директорĕ пуçарнипе 2017 çулхи сентябрĕн 1-мĕшĕнче ачасене çарпа патриотла воспит

Паттăрсене асра тытса

«Единая Россия» парти пуçарнипе вĕренӳ учрежденийĕсенче Пĕтĕм Раççейри «Герой парти» проект пурнăçланать. Пирĕн шкулта  та çак проекта пурнăçа кĕртес тесе апрелĕн 8-мĕшĕнче линейка иртрĕ.  Партăна çак ялта çуралса ӳснĕ  Аслă Отечественнăй вăрçăра Совет Союзĕн Геройĕ ята илнĕ, 1944 çулта Украинăна хӳтĕлесе пуç хунă паттăра, Константин Михайлович Антонова халалланă. — Хамăр паттăрсен ячĕсене пĕлмелле, вĕсене асра тытмалла, вĕсенчен тĕслĕх илмелле. Пирĕн ял тăрăхĕнчен тухнă К.Антонов, Н.Будаков, И.Кабалин, И.Смирнов геройсен ячĕсене пурин те асра тытмалла, — терĕ Александровка ял тăрăхĕн депутачĕ А.В.Грачев. — Питĕ шел,  Аслă Отечественнăй  вăрçăра çапăçнисен, тылран пулăшса тăнисен шучĕ çулсерен чакать. Çавăнпа та пирĕн вĕсем çинчен нумайрах пĕлесчĕ, вĕсене асра т
Паллă кун умĕн – мероприятисем

Паллă кун умĕн – мероприятисем

Комсомольски 1-мĕш вăтам шкулта 4 «а» класра «Пĕлетĕр-и, мĕнле пулнă вăл?» пĕлӳ сехечĕ иртнĕ. Мероприятин тĕп геройĕсем, паллах, тĕнче уçлăхне пĕрремĕш вĕçнĕ Юрий Гагарин космонавт тата пирĕн ентеш, виççĕмĕш космонавт Андриян Николаев пулнă. Ачасем космонавтсен пурнăçĕ çинчен фильм пăхнă, вĕсен кун-çулĕпе тата çын тĕнче уçлăхне пĕрремĕш хут вĕçсе хăпарнипе паллашнă. 5 «б» класс вĕренекенĕсем  тĕнче уçлăхне çын вĕçсе хăпарнăранпа  61 çул çитнине, пĕтĕм тĕнчери  Авиаципе космонавтика кунне халалланă «Хĕвел системинчи космос çулçӳревĕ» мероприятие хутшăннă. Ачасем хĕвел системинчи планетăсем çинчен кăсăклă фактсемпе пĕр-пĕрне паллаштарнă. Тĕнче уçлăхĕ çинчен илемлĕ ӳкерчĕксем хатĕрленĕ. 6 «к» класра вĕренекенсем «+ăлтăрсем патне каймалли çул» пĕлӳ сехетĕнче  паллă кун те
Экзаменсем кĕскерех – требованисем çирĕпрех

Экзаменсем кĕскерех – требованисем çирĕпрех

Уçă саслă шăнкăрав вĕренÿ çулĕ пуçланнине пĕлтерсе ачасене парта хушшине йыхăрнăранпа вăхăт нумай та иртмен пек туйăнать. Анчах вăхăчĕ вара питĕ хăвăрт чупать. Пĕрлехи патшалăх экзаменĕсем тытмалли тапхăр та çывхарса пырать. Шкулта 11 класс вĕренсе тухакансем çуллен ППЭ тытасси йĕркене кĕчĕ. Çапах паянхи кун та пĕтĕм çемье пăлханăвĕпе сăлтавĕ пулса тăраççĕ. 2022 çулта Пĕрлехи патшалăх экзаменĕсем мĕнле йĕркепе иртессине уçăмлатас тĕллевпе вĕренÿ пайĕн начальникĕн тивĕçĕсене вăхăтлăх пурнăçлакан Валерий Голыевпа тĕл пулса калаçрăм. — Валерий Петрович, ППЭ тытмалли кăçалхи тапхăрсемпе паллаштараймастăр-ши? — Патшалăх пĕрлешÿллĕ экзаменĕсене маларах тытас тĕллевлисем мартăн 21-мĕшĕнчен пуçласа апрелĕн 7-мĕшĕччен тĕрĕслев ĕçĕсем çырма пултараççĕ. Тĕп тапхăр майăн 27-мĕшĕнчен пуçласа июнĕн 2
Сумлă ентешсемпе мăнаçланатпăр

Сумлă ентешсемпе мăнаçланатпăр

«Пурнăçа ырă ĕçсем тума панă», — тенĕ ваттисем. Чăвашсем кашни çын ăсĕнче ырă шухăш пулмалла теççĕ. Ырă ăс ырă шухăш çуратать, ырă шухăш — ырă сăмах, ырă сăмах — ырă ĕç, ырă ĕç — ырă ят. Ырă ята тивĕçнĕ çын — хисеплĕ, сумлă. Ваттисем: «Ятлă çынна ял савать», — тесе ахальтен каламан. Ĕçчен, тăван çĕр-шывшăн, тăван еншĕн вăй хурса тăрăшакан чыслă та сумлă ятлă пулать. Чăваш Енре 2022 çула Мухтавлă ентешсене халалланă. Нĕркеç ялĕнчен паллă та сумлă, хастар та маттур çынсем нумай тухнă. Ял çынни хастар ĕçлеме пĕлнипе çеç палăрса тăрать тени çеç çителĕксĕр. Унăн ăс-хакăл пуянлахĕ иксĕлми. Кам пĕлмест-ши Сирене Никитична Юманковăна — илемлĕ ÿкерчĕксен ăстине, Юрий Иванович Ксенофонтов скульптора, авалхи чăвашсен тĕрри-сăввине нумай тĕпчекен, пир-авăр эрешĕсен тĕслĕ кĕнекине кăларакан Валентина
Апат çитернине тĕрĕслеççĕ

Апат çитернине тĕрĕслеççĕ

Район шкулĕсенче ачасене вĕри апатпа тивĕçтерессин пахалăхне тĕрĕслессипе йĕркелекен мероприятисем малалла тăсăлаççĕ. Комисси членĕсем вĕренÿ учрежденийĕсенче апат пĕçерекен блоксенче ĕçлекенсем харпăр хăй хÿтĕлев хатĕрĕсемпе усă курнине, кулленхи меню пуррине, сĕтелсене апатланас умĕн тата хыççăн дезинфекцилемелли хатĕрсемпе тасатнине, ачасене паракан апат-çимĕç температури СанПиН хушăвĕсемпе килĕшÿллĕ пулнине, эпидеми хăрушсăрлăх мерисене пăхăннине тĕрĕслеççĕ. Комисси членĕсем вĕренекенсене тивĕçтерекен апат порцийĕсен виçине тата пахалăхне уйрăм тимлеççĕ. Çавăн пекех комисси апат пĕçерекен блок документацине те тĕплĕ тĕрĕсленĕ. Хальлĕхе йĕркене пăснă тĕслĕхсем тупса палăртман. В.ГОЛЫЕВ.  
Пуçаруллă хĕр – стипендиат

Пуçаруллă хĕр – стипендиат

Чăваш Республикин Пуçлăхĕ Олег Николаев январĕн 25-мĕшĕнче, Студентсен кунĕнче, республикăри маттур та пуçаруллă 29 хĕре стипенди свидетельствисене парса хавхалантарнă. Уяв кунĕнче свидетельствăсене Татьянăсене парса чысланă. Маттурскерсем наука конференцийĕсенче, фестивальсенче çĕнтерÿçĕ ята тивĕçнĕ, республика чысне хÿтĕленĕ. Вĕсем малашне те республика аталанăвĕшĕн ĕçлĕç. Чăваш Республикин Пуçлăхĕн стипендине тивĕçнĕ Татьянăсен йышĕнче пирĕн район хĕрĕ, Тукай пики Татьяна Матросова та пулнă. Татьяна пултаруллă та маттур хĕр пулнине эпир чылайранпа пĕлетпĕр. Вăл шкулта вĕреннĕ чухнех ăсталăхпа палăрнă: конкурс-фестивальсене хутшăннă, олимпиадăсенче палăрнă, наукăпа практика конференцийĕсенче çĕнтернĕ. 2019 çулта «Раççей чăваш пики» конкурс çĕнтерÿçи те Татьяна пулчĕ. И.Н.Ульянов ячĕллĕ
Професси суйласа илме пулăшĕ

Професси суйласа илме пулăшĕ

Вăтам шкул пĕтерекенсен малашнехи пурнăçĕ мĕнле професси е специальноç суйласа илнинчен те нумай килет. Çавăнпа парта хушшинче ларнă чухнех çакăн пирки шутламалла. Пирĕн район ял хуçалăхĕпе тачă çыхăннă. Вăл отрасле вара пысăк квалификациллĕ специалистсем кирлĕ. Ачасем хушшинче пурнăçне ял хуçалăхĕпе тачăрах çыхăнтарас тĕллевлисем те пулма пултараççĕ. Çавăнпа Комсомольски 1-мĕш вăтам шкулĕнче вĕренекенсен шухăшĕсене шута илсе профориентаци маршрутне палăртрăмăр. Çак кунсенче вĕренекенсемпе Шупашкарти Патшалăх аграри университетĕнче пулса куртăмăр. Преподовательсем хапăлласах вĕренÿ заведенийĕпе, унти лару-тăрупа, аудиторисемпе, лабораторисемпе тата студентсен ĕçĕ-хĕлĕпе паллаштарчĕç. Хÿтĕ çĕр çинчи инноваци технологийĕн лабораторийĕн заведующийĕ Надежда Михайлова малтан сити-фермăра ачас
Çĕнĕ çула — çĕнĕ çитĕнÿсемпе

Çĕнĕ çула — çĕнĕ çитĕнÿсемпе

«Раççей Федерацийĕнчи граждансене патриотизмла воспитани парасси» федераллă, «Вĕрентÿ» наци проекчĕсене пурнăçа кĕртес тĕллевпе «ЭТНО-хакатон» проектăн регионсем хушшинчи «Многоликая Россия» конкурс иртнĕ. Унăн тĕллевĕ халăх йăли-йĕрки урлă çемье пуянлăхне упрама, культура еткерлĕхне сыхласа хăварма май парасси пулса тăрать. Конкурса Комсомольски 2-мĕш вăтам шкулĕнче 11-мĕш класра вĕренекен Анастасия Мироновăпа Дильназ Тазетдинова та хутшăннă. Вĕсем пирĕн районта пурăнакан икĕ халăх туслăхне мухтакан видеоролик тăратнă. Унта чăвашсен тата тутарсен культурине, йăли-йĕркине кăтартса панă. «Многоликая Россия» конкурсра тĕрлĕ халăхăн йăли-йĕркипе çыхăннă 150 ытла видеоролик пулнă. А.Мироновăпа Д.Тазетдинова ĕçне жюри пысăка хурса хакланă, вĕсем çĕнтерÿçĕсен йышне кĕнĕ. Хĕр ачасене шкулта выр

Çĕнтерÿçĕсем паллă

Районти «Çĕр тата çынсем» халăх музейĕнче «Кабы не было зимы» сăнÿкерчĕксен конкурсне пĕтĕмлетрĕмĕр. Палăртма кăмăллă, мĕн тери хитре ĕçсене курса савăнтăмăр. Пирĕн тăрăх чăннипех те çав тери илемлĕ. «Хĕллехи ял сюжечĕсем» номинацире Александр Андреев /Комсомольски 2-мĕш вăтам шкулĕ/ 3-мĕш вырăна тивĕçнĕ. «Хĕллехи йăпанăç» номинацире Мария Сорокина /«Колосок» ача сачĕ/ мала тухнă. Азалия Атакаева ?Комсомольски 2-мĕш вăтам шкулĕ/ иккĕмĕш вырăн йышăннă, виççĕмĕш вырăнта — Диана Лепешкина /Хырхĕрри тĕп шкулĕ/ тата Эвелина Иванова /Комсомольски 1-мĕш вăтам шкулĕ/. «Хĕллехи юмах» номинацире Ильсияр Петрова /«Лейсан» ача сачĕн педагогĕ/ çĕнтернĕ. Иккĕмĕш вырăнта — Вероника Ефимова /Дубовкăри культура çурчĕ/ тата Адель Габитов /«Лейсан» ача сачĕ/, виççĕмĕш вырăнта — Айгель Бухарина /Комсомольс
Кадеты – гордость школы

Кадеты – гордость школы

Быть кадетом почётно, поэтому ученики школы второй год пополняют ряды кадетов МБОУ «Комсомольская СОШ №1».  Кадеты — это гордость нашей школы. Они воспитываются в духе патриотизма, любви к военной службе, им прививаются высокие морально-психологические качества, дисциплинированность, честь, достоинство, вежливость и уважение к старшим. Для кадетов предусмотрено проведение дополнительных внеурочных занятий: «Строевая подготовка», «Физическая подготовка», «Огневая  подготовка», «Этикет кадета», «Хореография», «Занимательная химия», «Хор». Ребята с большим интересом посещают их. Все кадеты школы носят военную форму, имеют удостоверение кадета. Ежедневно перед началом уроков проходит построение. Кадеты принимают активное участие в мероприятиях военно-патриотической и спортивной на

Çĕнтерÿçĕне – диплом

«Хыпар» Издательство çуртĕнче Сăр тата Хусан чиккисене тума пуçланăранпа 80 çул çитнине халалласа йĕркеленĕ «Хÿтĕлев чиккисем пирки пĕлетĕр-и?» викторина çĕнтерÿçисене чысланă. Унта пирĕн районти Тăманлă Выçли шкулĕн вĕрентекенĕ Людмила Коновалова çĕнтерÿçĕсен шутне кĕнĕ. Вăл хăй пурăнакан тăрăхри окоп чавма хутшăннă 25 çыннăн шăпине уçăмлатнă, вĕсен тăванĕсемпе тĕл пулса калаçнă. Нумайăшĕн сăнÿкерчĕкне тупнă. Тăрăшуллă вĕрентекене, викторина çĕнтерÿçине саламлатпăр. Малашне те ĕçре çитĕнÿсем тума, çĕнтерÿ патне ăнтăлма сунатпăр. С.ВИШНЕВА.  
«Пушкин карттипе» — выставкăна

«Пушкин карттипе» — выставкăна

Иртнĕ эрнере Урмаелĕнчи культура çуртĕнче Чăваш республикинчи хальхи вăхăтри художниксен картинисен «Суварские фентэзи» ятпа куравĕ ĕçленĕ. Килекенсене ЧР Художниксен союзĕн членĕ, Шупашкарти Чăваш патшалăх художество музейĕн экспозиципе выставка залĕн наука сотрудникĕ Алексей Николаев кĕтсе илнĕ, ÿкерчĕксемпе паллаштарнă. Унта районти пур шкулсенчен те тенĕ пекех ачасем çитсе курнă. Вĕсем «Пушкин карттипе» усă курса ÿнер ăстисен ĕçĕсемпе хапăлласах паллашнă. Çавăн пекех вăл карттăсемпе усă курса ачасем Хусанти Тутар патшалăх драмăпа комеди театрĕн артисчĕсен пултарулăхне те курса савăннă. Вĕсем К.Тинчуринăн «Лестница любви» спектакльне пăхнă. Районти ачасем «Пушкин карттипе» туллинрех усă курма пултарни савăнтарать. Спектакльсем, концертсем пăхни, выставкăсене тата ытти культурăллă меро
Ачаран çар çынни пулас ĕмĕтпе ÿсеççĕ

Ачаран çар çынни пулас ĕмĕтпе ÿсеççĕ

Декабрĕн 3-мĕшĕнче Комсомольски 1-мĕш вăтам шкулти 5 «к» класс вĕренекенĕсене савăнăçлă лару-тăрура кадета илчĕç. Вĕсене район администрацийĕн пуçлăхĕ Александр Осипов, вĕренÿ уйрăмĕн начальникĕн тивĕçĕсене вăхăтлăх пурнăçлакан Валерий Голыев, РФ ШĔМĕн «Комсомольский» уйрăмĕн начальникĕн çумĕ Игорь Козлов, «Раççейри Афганистан ветеранĕсен союзĕ» организацин районти уйрăмĕн председателĕ Виктор Гаврилов, Комсомольскипе Елчĕк районĕсен çар комиссариачĕн специалисчĕ Ирина Козлова тата шкул директорĕ Ирина Соловьева саламларĕç. Чыс, тивĕçлĕх, яваплăх, дисциплинăна пăхăнасси кадетсемшĕн яланах пĕрремĕш вырăнта пулмаллине тата кадет ятне çÿлти шайра тытас тесен тăрăшса вĕренмеллине, спортпа туслă тата инкеке лекнисене яланах пулăшма хатĕр пулмаллине, йывăрлăхсене çĕнтерме хăнăхмаллине кашниех у

Тĕп тĕллев – чиртен хÿтĕленесси

Çĕршывра коронавирус чирĕ алхасни призыв кампанийĕн ĕçĕ-хĕлне те пырса тиврĕ. Çапах та чир сарăласран çирĕп асăрханни лару-тăрăва йĕркере тытма, ума лартнă тĕллевсене çирĕппĕн пурнăçлама пулăшса пырать. Çак тата ытти темăсене хускатса пирĕн корреспондент Чăваш Республикин çар комиссарĕпе Бахтиер Холиковпа дистанци мелĕпе çыхăнса ыйтусем çине хуравсем илчĕ. — Хисеплĕ Бахтиер Махмаджонович, 2021 çулхи кĕрхи призыв кампанийĕ çинче чарăнса тăрсамăр. Коронавируспа çыхăннă эпидемиологи лару-тăрăвĕ мĕнле шайра? — Çĕршывра иккĕмĕш çул коронавирус чирĕ алхаснă май республикăри пур çар комиссариатĕнче те санитарипе эпидемиологи лару-тăрăвне çирĕп пăхăнаççĕ. Ку условинче ĕçлес опыт пур. Инфекцирен сыхланас йĕркене мала хурса пулас салтаксемпе ĕçлеме вакцинаци витĕр тухнă специалистсене анчах шаннă.
Чи вăйлисене палăртрĕç

Чи вăйлисене палăртрĕç

Кашни çулах пирĕн шкулта «Сила РДШ» ятлă конкурс иртет. Унта ачасем тĕрлĕ спорт хăнăхтарăвĕсем туса тупăшаççĕ, чи вăйлисене палăртаççĕ. Турник çинче туртăнма çăмăл маррине пурте пĕлетпĕр. Пирĕн вĕренекенсем çавăнпах ку ăмăртăва çур çул хатĕрленеççĕ. Ăмăрту çулталăкра икĕ хут иртет. Ачасем кĕркунне тата çуркунне вăй виçеççĕ. Чи çăмăл хăнăхтарусемшĕн /чĕркуççисене 90 градуса çĕклесси/ — 1 балл, чи йывăррисемшĕн /1 алă çинче туртăнасси/ тÿрех 30 балл пулать. Хăнăхтарусене пурнăçлама 1 минут çеç параççĕ. Класри ачасен кăтартăвĕсене пĕрлештереççĕ. Хутшăнакансен балĕсене хушаççĕ, класри вĕренекенсен пĕтĕмĕшле шучĕ çине пайласа вăтам балл тупаççĕ. Çапла кашни балл класăн е шкулăн пухмачне каять. Кăçал чи вăйлă ачасем çаксем пулчĕç. Пĕрремĕш вырăнта: Сергей Иванов — 186 балл, Лидия Матросова — 7