Общество

Строитель сӑмаха вырӑсларан чӑвашла куҫарсан хайлакан, хывакан,  тӑвакан  тесе калама пулать. Каламалла  та, кашни кунах хуҫалӑхра ял ҫыннин пӗр пӑта та пулин ҫапма тивет. Ку енӗпе ҫеҫ мар, округра пыракан пысӑкрах строительство объекчӗсенчи ӗҫсем пирки те чарӑнса тӑмалла. Пирӗн регионта вырӑнти инфраструктурӑна аталантарас енӗпе пуҫаруллӑ проектсем пысӑк пӗлтерӗшлӗ вырӑн йышӑнаҫҫӗ. Комсомольски округӗнче кӑҫал 22,238 миллион тенкӗлӗх 28 проекта ӗҫе кӗртмелле пулнӑ. 2024 ҫулхи  ҫур ҫулта 8,864 миллион тенкӗлӗх 22 проектпа  ӗҫсене пурнӑҫланӑ. «Хӑтлӑ хула хутлӑхӗ» патшалӑх программипе Комсомольски центрӗнчи лаптӑка тирпей-илем кӗртес тӗлӗшпе 6,59 миллион тенкӗ укҫа-тенкӗ уйӑрнӑ. Унта халӗ те ӗҫсем пыраҫҫӗ-ха. Халӑха пахалӑхлӑ та таса шывпа тивӗҫтерес тӗлӗшп

Кӑҫал Чӑваш Республикинче Экологи тата ҫутҫанталӑкпа перекетлӗ усӑ курассин ҫулталӑкӗ тесе палӑртнӑ. Ку ахальтен мар. Пирӗн регион, ҫавӑн пекех Комсомольски округӗ те экологи енчен ӑнӑҫлӑ вырӑнсем шутланаҫҫӗ. Ҫапах та кунта та проблемӑсем пур. Пӗлтӗр Кӗтне юханшывӗнче пулӑсем нумай вилчӗҫ. Ку енӗпе тӗрлӗ ведомствӑсем те тӗрӗслевсем ирттерчӗҫ, уҫҫи-хуппине тупса пӗтереймерӗҫ. Тӗп сӑлтавӗ — шыва пулӑсене сиен кӳрекен хутӑшсем лекни. Кунта Комсомольскинчи тирпейлекен промышленноҫра ӗҫлекенсен ҫеҫ мар, уйрӑм ҫынсен айӑпӗ те пур пулӗ. Килти хуҫалӑхра та наркӑмӑшлӑ чылай япалапа усӑ куратпӑр. Вӗсем упраннӑ савӑт-сапана, ытти хатӗрсене пурне те контейнерсене пӑрахса пӗтерейместпӗр. Йӑлари тӗрлӗ ӑпӑр-тапӑрсемпе пӗрле ҫырма хӗрне кайса пӑрахасси те пулать. Вӗсенчи юлнӑ хутӑшсем ҫумӑр шывӗсемпе

Ҫемьере нумай ача пулсан, паллах, вӗсене ӳстерме чылай укҫа-тенкӗ кирлӗ. Ҫавӑнпа та пирӗн ҫӗршывра, ҫавӑн пекех республикӑра та, нумай ачаллӑ ҫемьесене тӗрлӗ енлӗн пулӑшма тӑрӑшаҫҫӗ. Пулӑшӑвӑн пӗр тӗсӗ — автомобильшӗн налук тӳлессинчен хӑтарни. 2021 ҫулта республика Пуҫлӑхӗ Олег Николаев пуҫарнипе нумай ачаллӑ ҫемьесем валли ҫак ҫӑмӑллӑха вӑя кӗртнӗ. Енчен те 18 ҫул тултарман виҫӗ е ытларах ачаллӑ ҫемьере 150 лаша вӑйӗнчен сахалрах хӑватлӑ автомобиль пур пулсан, уншӑн налук тӳлеттермеҫҫӗ. Маларах вара ҫакӑн пек ҫӑмӑллӑхпа пилӗк е ытларах ача ҫитӗнтерекенсем ҫеҫ усӑ курма пултарнӑ. Цифрӑсене тишкерес пулсан, ҫак пулӑшу мерипе усӑ куракансен шучӗ ӳссе пыни курӑнать. Пӗлтӗр республикипе 10530 ҫемье ҫак ҫӑмӑллӑхпа усӑ курнӑ, 2022 ҫулта вара — 9600 ҫемье. Ку пулӑшупа усӑ курса пӗлтӗр нум

Республикӑри нумай ачаллӑ ҫемьесем тӳлевсӗр ҫӗр лаптӑкӗ илес вырӑнне пӗр хутчен паракан 250 пин тенкӗлӗх тӳлеве илме пултараҫҫӗ. Ҫакна тӑвас текен ҫемьен вырӑнти хӑйтытӑмлӑх органӗсенче пурӑнмалли вырӑн ҫитменнисен черетӗнче тӑмалла. 250 пин тенке алӑран тыттармаҫҫӗ, ятарлӑ сертификат параҫҫӗ. Унпа 6 уйӑх тӑршшӗнче усӑ курса ӗлкӗр- мелле. Кӑҫалхи ҫур ҫулта республикӑра 472 ҫемье ҫакӑн пек сертификат илнӗ. Вӗсенчен 276 ҫемье сертификат укҫипе усӑ курма ӗлкӗрнӗ те, ҫав шутра 14-шӗ укҫа-тенке ҫурт тума е туянма, 13-шӗ ҫӗр участокӗ туянма, 249-шӗ кредит е ипотека парӑмне чакарма янӑ.

Ҫак кунсенче пӗтӗм Раҫҫей шайӗнче иртнӗ «Патшалӑх тата муниципалитет служащийӗсен ҫемье хаклӑхӗсемпе йӑлисем» конкурса пӗтӗмлетнӗ. Унта пирӗн ҫӗршывӑн тӗрлӗ кӗтесӗсенчен, ҫав шутра Чӑваш Енрен те, пултаруллӑ ҫемьесем хутшӑннӑ. Конкурса хутшӑнакансем хӑйсен ҫемйипе паллаштарнӑ,  ырӑ йӑласем, юратнӑ апат-ҫимӗҫ, вӑйӑсем ҫинчен каласа панӑ, ҫемьери сӑн ӳкерчӗксен альбомӗсемпе паллаштарнӑ. Жюри членӗсене чи пултаруллисене палӑртма ҫӑмӑл пулман. Ҫак ҫӳллӗ шайри конкурсра пирӗн республикӑри ҫемье мала тухнӑ — Ҫӗмӗрле округӗнчи Ялфимовсем ҫӗнтерӳҫӗ пулса тӑнӑ. Вӗсем «Пирӗн халӑх кухни» йӑлана кӑтартса панӑ. Патӑрьел муниципаллӑ округӗнчи Петровсем куракансене чи килӗшнӗ ҫемье пулса ятарлӑ парнене тивӗҫнӗ.

Июлӗн 13-мӗшӗнчен пуҫласа октябрӗн 13-мӗшӗччен «Цифра экономики» наци проекчӗ пулӑшнипе VK социаллӑ сетьре «Выходи за меня» онлайн-марафон иртет. Ӑна «Национальные приоритеты» АНО йӗркелет. Унӑн генеральнӑй директорӗ София Малявина пӗлтернӗ тӑрӑх, конкурса Патшалӑх пулӑшӑвӗсен порталӗ урлӑ заявлени парса пӗрлешнӗ тата кӑҫалхи декабрӗн 20-мӗшӗччен пӗрлешме палӑртнӑ мӑшӑрсем хутшӑнма пултараҫҫӗ. Конкурса хутшӑнас тесен «ВКонтакте» сетьри харпӑр страницӑна хӑвӑрӑн юрату историне вырнаҫтармалла, публикаци ҫине тематикӑлла хештегсем лартмалла. Ҫӗнтерӳҫӗсем ҫулҫӳреве кайӗҫ, ҫав шутра тинӗс хӗрне, тусем ҫине кайма, историлле вырӑнсенче ҫул ҫӳреме, кӑмӑллӑн канма пултарӗҫ. Тӗп призсӑр пуҫне марафона хутшӑнакансем кашни эрнере е уйӑхсерен паракан призсене выляса илме пултараҫҫӗ. Тӗплӗнрех

Кӑҫал пирӗн округри ял хуҫалӑх предприятийӗсен пурӗ 12696 гектар ҫинчен пӗрчӗллӗ тата пӑрҫа йышши тырӑсем пуҫтарса кӗртмелле. Вырма июлӗн 15-мӗшӗнчех пуҫланнӑ. Чи малтан ӗҫҫине «Родина» ООО тытӑнчӗ. Ун хыҫҫӑн ытти хуҫалӑхсен комбайнӗсем те хире тухрӗҫ. Анчах та юлашки вӑхӑтри ҫумӑрсем выльӑх апачӗ хатӗрлес ӗҫсене те, вырмана та чӑрмав кӳчӗҫ. Ҫапах та ҫӗр ӗҫченӗсем кашни уяр кунпа туллин усӑ курма тӑрӑшаҫҫӗ.  Августӑн 1-мӗшӗ тӗлне ял хуҫалӑх предприятийӗсенче 1499 гектар ҫинчен пӗрчӗллӗ тата пӑрҫа йышши тырӑсене ҫапса тӗшӗленӗ. Йӗтемсем ҫине 3959 тонна тырӑ кӗнӗ. Вӑтам тухӑҫ  кашни гектар пуҫне 26,4 центнерпа танлашать.  Округри ял хуҫалӑх предприятийӗсем  6602 тонна утӑ, 15498 тонна сенаж хатӗрленӗ. Ку ӗҫ малалла пырать.  Выльӑхсене апатсӑр тулӑх хӗл каҫарай