Общество

2008 çултан пуçласа июлĕн 8-мĕшĕнче Раççейре кашни çулах Çемье, юрату тата шанчăклăх кунне уявлаççĕ. Çак кун пĕр çемье чăмăртаса, пĕр-пĕринпе килĕштерсе, шăкăл-шăкăл калаçса нумай çул пурăнакансене "Юратупа шанчăклăхшăн" медальпе чысласси йăлана кĕчĕ. Кăçал та 50 çул ытла пурнăç сукмакне пĕрле такăрлатакан 3 мăшăра районти ЗАГС уйрăмне йыхравласа чысларĕç. Кĕçĕн Каçалта пурăнакан Вера Семеновнăпа Николай Михайлович Буслаевсем, Комсомольскинче пурăнакан Любовь Петровнăпа Василий Иванович Пундяковсем, Галина Викторовнăпа Александр Петрович Хромовсем пĕр-пĕрне савса, пурнăç йывăрлăхĕсене пĕрле çĕнтерсе пырса, пĕр-пĕриншĕн шанчăклă тĕрев пулса çур ĕмĕр ытла пурнăç çулĕпе алла-аллăн утаççĕ. Вĕсен юратупа ăнлану, шанчăклăхпа килĕшÿ çинче тытăнса тăракан çемйисенчен тĕслĕх илмелли пурах. Ачисене

Почтальонăн ĕçне çăмăл тесе калаймăн: унăн куллен хаçат-журнал тултарнă сумкăна йăтса ял тăрăх çаврăнмалла, кашни киле çитсе вулакансене пичет кăларăмĕсемпе вăхăтра тивĕçтермелле, тивĕçлĕ канурисене пенси укçи валеçмелле. Çумăр çăвать-и е çил-тăман алхасать — почтальонăн ĕçĕнче хăйĕн тивĕçĕсене вăхăтра пурнăçлани пĕлтерĕшлĕ. Темĕнле çанталăкра та хаçат-журнал валеçекенсем çула тухаççĕ. Коронавирус чирĕ анлă сарăлнă тапхăрта та почта ĕçченĕсем пĕр кун та ĕçлемесĕр ларман. Вĕсем хăйсен ĕçне пĕр кăлтăксăр та тÿрĕ кăмăлпа пурнăçлаççĕ. Районти почта уйрăмĕсенче тăрăшакансем ялсенче пурăнакансем хаçат-журнала вăхăтра тата нумайрах çырăнччăр тесе куллен çула тухаççĕ. Вĕсем пулмасассăн хаçата вулакансем патне çитерме те çук. Çавăнпа та эпир, редакцире тăрăшакансем, почта уйрăмĕсемпе килĕштерсе, к

Йăлари хыт каяша уйăрса пуçтарни Чăваш Енре пурăнакансен хыт каяша тирпейленĕшĕн тÿлекен тăкакĕсене сахаллатма пулăшать. Çакна палăртнă ЧР Пуçлăхĕн тивĕçĕсене вăхăтлăх пурнăçлакан Олег Николаев. Хыт каяша тирпейлемелли çĕнĕ йĕрке республикăра иккĕмĕш çул пурнăçланать ĕнтĕ. Вăл 1704 ял-хулана пырса тивет. Вĕсенче пурĕ 26 пин ытла контейнер вырнаçтарнă. Кăçал Чăваш Енре тата 5 пин контейнер туянса хыт каяшсене пуçтармалли вырăнсене пĕтĕмпех йĕркелесе пĕтерме палăртнă. Олег Николаев пĕлтернĕ тăрăх, тавралăха çÿп-çаппа варалассине чакарас тĕллевпе кăçал хыт каяша уйăрса пуçтармалли йĕрке çине куçма палăртнă. Эко-технопарксем йĕркелесе хăш-пĕр каяшсенчен çĕнĕрен продукци туса кăларма, республикăра çĕнĕ производствăсем уçма, çавна май çĕнĕ ĕç вырăнĕсем тума май килĕ. Чи пĕлтерĕшли вара — хыт к

— Пурлăх никĕсĕ çĕнелнипе пĕрлех кĕнекесен фончĕ те пуянланнине палăртма уйрăмах кăмăллă. 800 пин тенкĕлĕх тĕрлĕ литература килчĕ. Асăннă кĕнекесем хушшинче вырăс литературипе пĕрлех хамăрăн Чăваш кĕнеке издательстви пичетлесе кăларнă тĕрлĕ жанрлă кĕнекесем йышлă пулни савăнтарать. Ача-пăча, аслăрах ÿсĕмрисем валли те темĕн чухлех, — савăнăçне пытараймасть культура тытăмĕнче 19 çул, вăл шутра 7 çул директорта ĕçлекен Инна Петровна. "Кĕнеке — çын туса кăларнă чи пысăк пĕлтерĕшлĕ культурăллă япаласенчен пĕри. Çакă никамшăн та тĕлĕнмелле япала ан пултăр, çавăнпа та кирек хăш çĕршывăн культуринче те библиотека тĕп вырăн йышăнать. Енчен те университетсемпе институтсем çухалсан та, лайăх йĕркеленĕ библиотека пулсан, культурăна çĕнĕрен чĕртсе тăратма май пур", — çакăн пек палăртнă Раççейри паллă

Юлашки кунсенче коронавирус чирне пула вилнисен йышĕ тăруках нумайланнă. Чăваш Енре утă уйăхĕн 8-мĕшĕ тĕлне пĕтĕмпе 43 çын вилнĕ/районта 2 çын/, 5590 çын инфекциленнĕ /районта 176 çын/. Коронавируспа чирлекенсен йышĕ кăштах чакма тытăнсанах çынсем лăпланчĕç пулмалла. Маска тăхăнман çынсем курăна пуçларĕç, обществăлла вырăнта çÿрекенсем те йышланчĕç. Мобильлĕ ушкăнсем тăтăшах рейдсене тухаççĕ, санитари нормине пăхăнмаллине асăрхаттараççĕ, ăнлантараççĕ. Апла пулин те халăх ăнланма тăрăшмасть. "Лăпланма вара иртерех-ха», — пĕлтереççĕ мобильлĕ ушкăн членĕсем. Лару -тăру мĕнле пуласси чи малтанах хамăртан килет. Çавăнпа та маска, перчетке тăхăнма, санитарипе гигиена нормисене çирĕп пăхăнма манас марччĕ. Районта пурăнакансене çине тăрсах ыйтатпăр: палламан çынсене ан ĕненĕр, банк карттисен дан

"Тархасшăн, ултавçăсенчен сыхланăр!" — тесе кăшкăрас килет пурте илтмелле, мĕншĕн тесен каллех пирĕн район çынни ултавçăсен серепине çакланса шар курнă. Çак кунсенче Çĕнĕ Каçал ялĕнче пурăнакан А. патне палламан çын шăнкăравланă, хăйĕнпе "Сбербанк" ПАОн тата "Россельхозбанк" АОн хăрушсăрлăх службин ĕçченĕ тесе паллаштарнă. Палламан çын А.-н счечĕ çинчи укçана Уфа хулинче такам илесшĕн пулнине пĕлтернĕ, ăна вăрлаттарас мар тесен "Россельхозбанкри" счет çинчи укçана илсе палăртнă мобильлĕ номер çине куçарма каланă. Ултавçă каланă номер çине А. пурĕ 246 пин тенкĕ куçарса парса шăнман пăр çине ларса юлнă. Халĕ полици ĕçченĕсем ултавçăна тупса палăртас енĕпе ĕçлеççĕ.  

Ял аталанса, илемленсе пыни, паллах, чи малтанах кунта пурăнакансен пуçарулăхĕнчен, тăрăшулăхĕнчен, пĕрле пуçтарăнса вăй хума пултарнинчен нумай килет. Ял çыннисем туслăн пĕр-пĕр ĕçе пикенсен, кашниех унта хăйĕн тÿпине хывсан, иккĕленмелли çук, ĕç ăнатех. Çакна Чăваш Элпуç ялĕнче пурăнакансем те кăтартса пачĕç. Нумаях пулмасть унта ача-пăча площадки ÿссе ларчĕ. Ачасене выляма ятарлă площадка çукки ял çыннисене унчченех пăшăрхантарнă. Халĕ вара ĕмĕтленни çитнех — шăпăрлансене тинех пĕрле пуçтарăнса выляма лапам туса панă. Ял тăрăхĕн администрацийĕ, вырăнти депутат Светлана Долгова, ял старости Геннадий Прохоров çак ĕçе пуçарса ярас, йĕркелесе пырас тесе нумай тăрăшнă. Тамара Павлова гравмассăпа тивĕçтернĕ, Сергей Прохоров, Артур Долгов, Алексей Гончаров, Николай Алексеев, Николай Зайцев, В

Июлĕн 2-мĕшĕнче Шупашкарти Ленин проспектĕнчи 2-мĕш çуртра Олег Николаевпа пĕр шухăшлисен халăх штабĕ ĕçлеме пикеннĕ. Чăваш Республикин Пуçлăхĕн суйлавне хутшăнакан кандидатпа йĕркеленĕ тĕл пулăва "Элара" НПК гендиректорĕн çумĕ Наталия Партасова Виктор Цой юрринчи "Пирĕн чĕресем улшăнусем кĕтеççĕ. Куçсем те улшăнусем кĕтеççĕ. Эпир улшăнусем кĕтетпĕр" сăмахсемпе пуçланă. "Эсир пĕтĕмпех Чăваш Енпе çыхăннă. Çавна май сире чĕлхе те, культура та питĕ çывăх. Тата Сирĕн федераци шайĕнчи ĕç опычĕ те пур. Эпир сирĕнпе пĕр шухăшлă. Хамăрăн тĕл пулăва Олег Николаевăн халăх штабĕн пĕрремĕш пухăвĕ тесе шутлама ыйтатăп", — тенĕ вăл. Чăваш Республикин Пуçлăхĕн тивĕçĕсене вăхăтлăх пурнăçлакан Олег Николаев пухăннисене хăйне шаннăшăн тав тунă май çак шанăçа тÿрре кăларас тĕллевпе пурнăçланакан тата пурнă

Комсомольскинче пурăнакан Адельăпа Джамиль Каримуллинсем "Пятерочка" магазин Раççей шайĕнче ирттернĕ "Пятерочка" глазами детей" ÿкерчĕксен конкурсĕнче "Волга" макрорегионта çĕнтерÿçĕсем пулса тăнă. Каримуллинсем нумай çул ача-пăча ÿнер шкулне çÿреççĕ, çавăнпа та вĕсен ÿкерес ăсталăхĕ пысăк, пултарулăхĕ тĕрлĕ енлĕ. Ÿркенмен ачасем конкурс иртни çинчен пĕлсенех ÿкерме ларнă, хăйсен юратнă магазинĕ кулленхи пурнăçра пысăк вырăн йышăннине хут çинче илемлĕн сăнласа панă. Нумаях пулмасть аппăшĕпе шăллĕне парнесемпе чысланă. Сăмах май, район центрĕнчи магазина уçнăранпа çак кунсенче 9 çул çитрĕ. Унта пурĕ 12 çын вăй хурать. Магазин тасалăхпа, тирпейлĕхпе палăрса тăрать. Çавăнпах ĕнтĕ çывăхра пурăнакансем çеç мар, районти ялсенчен килекенсем те унта кĕрсе апат-çимĕç, куллен кирлĕ таварсем туянма

Юлашки вăхăтра карас çыхăнăвĕн хатĕрĕсемпе тата интернет сечĕпе усă курса тунă преступленисен шучĕ ÿсет. Çынсене улталаççĕ, укçа-тенкĕсĕр хăвараççĕ. Ытларах чухне киревсĕр тĕллевлĕ çынсем тĕрлĕ сайтри пĕлтерÿсем тăрăх таваршăн укçа куçарса паратпăр тесе çынсен банк карточкисен реквизичĕсене пĕлеççĕ те — банкри шут çинчи укçана сăптăрса илеççĕ. Вăл çеç те мар. Ултавçăсем тĕрлĕ майлă суйма хăнăхса çитнĕ. Акă, çак кунсенче районти Тукай ялĕнче пурăнакан çын ултавçăсенчен шар курнă. Мĕнле тетĕр-и? Арçын пĕлтерÿсен сайчĕпе усă курса трактор туянма шутланă. Тракторне тупнă та, хуçипе телефон урлă çыхăннă. Сутуçă вара ултавçă пулнă. Вăл "Т-25" тракторшăн малтанлăха 33 пин тенкĕ куçарса пама сĕннĕ. Туянакан хирĕçлемен, шутланă та укçа-тенкĕне тÿрех куçарса янă. Ун хыççăн вара пĕлтерÿ те, трактор