Культура

Районта хăйĕн пурнăçне культурăпа, искусствăпа тачă çыхăнтарнă çынсем сахал мар. Вĕсем хушшинче сăвăçсем те, музыкантсем те, юрăçсем те пур. Пурте хăй тĕллĕн вĕреннĕскерсем. Çак кунсенче республикăра «Шăпăр-кĕсле, ай, янра!» фестиваль-конкурс иртрĕ. Кунта чăваш халăх музыка инструменчĕсемпе каласа хăйсен пултарулăхĕпе уйрăмах палăракансем хутшăнчĕç. Пирĕн районта та пур çав инструментсемпе каласа çынсене хăй патне туртакансем. Наци конгресĕн çĕнĕ çуртĕнче иртрĕ фестиваль. Сцена çине ĕмĕртен çемьере упранса юлнă сĕрме купăспа Асанкасси вăтам шкулĕн учителĕ Вячеслав Салаев тухрĕ. Сăмах май, Вячеславăн ашшĕ — Максим Осипович — тĕрлĕ уявсенче, ĕçкĕ-çикĕре хăнасене çак сĕрме купăспа юрлаттарнă та, ташлаттарнă та. Вĕренÿ ĕçĕнче, шкул директорĕнче чылай-чылай çул ырми-канми тăрăшнă вăл, яланах

Чăваш халăхĕ авал-авалах хăйĕн чи хаклă туприне йывăç çÿпçере упранă. Паянхи кунхи çÿпçе вăл — япаласене çеç мар, чун-чĕре пуянлăхне упрамалли чи паха вырăн та. Халăх пурлăх-ырлăхĕн шутне эпир чăвашсен çи-пуçне, йăли-йĕркине, капăрланмалли хатĕр-хĕтĕрне, тĕррипе эрешне тата ыттисене те кĕртетпĕр. Авал кашни япалара унăн пĕлтерĕшне шыранă, çавна май вĕсене хатĕрленĕ-ăсталанă вăхăтра тĕрлĕрен ритуал ирттернĕ. Тĕслĕхрен, чăваш тĕрринче чăваш халăхĕн тĕнчекурăмне сăнланă... Çакăн евĕр çÿпçе хуçи Комсомольски районĕнче те пур. Вĕсем — Валентинăпа Виталий Хораськинсем. — Çÿпçе йăх-тăвансенченех юлнă, çавăнпа та ăна эпир куç шăрçине сыхланă пек упратпăр. Вăл — пирĕншĕн чи пысăк пуянлăх. Йывăçран ăсталанă çÿпçере вара — тĕрĕллĕ алшăллисемпе тĕртнĕ пиртен çĕленĕ кĕпесем, эрешлĕ сурпансем, пир тăрă

Чăвашăн авалхи йăли-йĕркине сума суса республикăра, çавăн пекех пирĕн районта та, час-часах уявсем ирттереççĕ: Акатуйпа Çимĕке тата ытти сумлă кунсене те çынсем йышлă пухăнса чыслăн паллă тăваççĕ. Акă, иртнĕ шăматкун, сентябрĕн 29-мĕшĕнче, Кивĕ Сĕнтĕрте ял кунне савăнăçлăн ирттерчĕç. Кивĕ Сĕнтĕр ялĕ 420 çула çитнĕ май, унăн историне те кăшт аса илсе хăварам. 1943 çулта «Правда» ял хуçалăх артельне йĕркеленĕ. Колхоз председателĕ Иван Марков пулнă. Ун чухне 199 хуçалăхра 792 колхозник шутланнă. 1959 çулта «Правда» тата «Искра» колхозсем пĕрлешнĕ. 1964 çулта вăл «Россия» колхоз йышне кĕнĕ. Тĕрлĕ çулсенче колхоза А.Александров, И.Ильин, П.Мельдин, Г.Михайлов, М.Яковлева, И.Шамбулин, Ф.Марков ертсе пыни паллă. Çак кун культура çурчĕ умне халăх йышлăн пухăнчĕ. Ял халăхĕ кĕрхи ĕçлесе вĕçленĕ х

18 августа Экскурсия «Легенды Нарспи» откроет Вам мир поэзии Константина Иванова. В ходе увлекательного путешествия по родному городу, Вы узнаете, где хранится главная святыня Чувашии - икона Владимирской Божией Матери, написана в XVI веке. Вам расскажут - какими были истинные чувашские женщины, воспетые в литературных произведениях местных писателей, и почему световой мост чебоксарцы называют мостом любви. Начало экскурсии в 12.00. Место сбора: сквер Константина Иванова. Маршрут экскурсии «Сердце города» берет старт на «Чебоксарском Арбате». Оттуда Вы спуститесь на Красную площадь. Гид расскажет, почему она носит такое название и покажет «Нулевой километр». Далее Вы направитесь к монументу матери-покровительницы. Путь будет проходить через «Световой мост». Говорят, что гуляя по нему ну

Михаил Луков композитора пурсăмăр та аван пĕлетпĕр. Вăл — 200 ытла юрă авторĕ. Вĕсем пурте оркестрланса-фонограммăланса юрланнă. Сăмах май, Михаил Владимирович оперăра юрламалли юрăç. Унсăр пуçне ентешĕмĕр — Константин Иванов шăрçаланă «Нарспи» поэма тăрăх ÿкернĕ кино режиссерĕ те. Михаил Луков баянпа та ăста вылять. Шупашкарти музыка училищине пĕтернĕ хыççăн 1993 çултан пуçласа 1995 çулччен Комсомольскинчи искусство шкулĕнче аккомпаниатор-баянистра тăрăшнă. Çав вăхăтрах Анат Тимĕрчкасси тĕп шкулĕнче музыка учителĕнче ĕçленĕ. Пултаруллăскер учительсенчен тăракан тăватă саслă хор йĕркеленĕ. Çамрăка çутă пуласлăх малаллах йыхравлать. Ĕмĕт-тĕллевсем... Питĕ чылай вĕсем. Шутланине пурнăçа кĕртес тĕллевпе арçын Саратов хулине çул тытать. Вăл асăннă хулара консерватори пĕтерет. 2000 çулсенче Ч

Нумаях пулмасть районти ача-пăча библиотеки уçăлнăранпа 65 çул çитнине хаваслăн паллă турăмăр. Ултă теçетке ытла çул вăл сахал та мар, нумай та мар. Библиотекăра 35 çул ĕçлесе тивĕçлĕ канăва тухнă май, пуçра аса-илÿ çăмхи сÿтĕлчĕ те сÿтĕлчĕ... 1953 çулта библиотека йывăç çуртра уçăлнă. Малтан ку çуртра ДОСААФ организацийĕ пулнă. Хальхи вăхăтра «1000 мелочей» магазин ĕçлет. Библиотекăн пĕрремĕш ертÿçи Людмила Александрова пулнă. Библиотекарьте Валентина Урусова тăрăшнă, 1958—1983 çулсенче ертÿçĕ тилхепине Валентина Терентьевна тытса пынă. Вăл ĕçленĕ вăхăтра библиотекăра Ф.И.Иванова, В.П.Петрова, А.А.Зайцева, С.П. Теплова /Кисапова/, Г.П.Скворцова, В.С. Юманова тăрăшнă. 1975 çулта ача-пăча библиотеки халăх сучĕ пулнă кивĕ çурта куçать /хальхи хăна çурчĕ вырăнĕ/. 1982 çулта, августăн 2-мĕ

Питрав — çу варри. Халăхсем хĕрсех утă хатĕрлеççĕ, çав вăхăтрах шÿтлесе-кулма, юрласа-ташласа савăнма та ĕлкĕреççĕ. — Авалран килекен йăла-йĕркене пирĕн пĕлмеллех, унпа çамрăк ăрăва та паллаштармалла, — терĕç июлĕн 11-мĕшĕнче регионсем хушшинче иртнĕ «Ĕмĕрсен эрешĕсем» фестивале хутшăннă тата курма килнĕ хăнасем. Уяв халăх йăли-йĕркинчен пуçланчĕ. Чăваш тумĕллĕ яш-кĕрĕм, районти ял тăрăхĕсенчи фольклор ансамблĕсем, пурте пĕрле вăйă юррине шăрантарса район центрĕнчи кану паркне килсе çитрĕç. Кунта халăх чылайăн пуçтарăннă: ватти-вĕтти, пурте пур. Кашнийĕ вăйă курас, уявра савăнас тĕллевлĕ. Фестивале уçма район администрацийĕн культурăпа архив, информаци уйрăмĕн начальникне Светлана Долговăпа «Единая Россия» партин районти уйрăмĕн секретарьне Людмила Макаровăна шанчĕç. Вĕсем фестивале хут

В следующем году федеральный Сабантуй пройдет в городе Сыктывкаре Республики Коми. Во время празднования Сабантуя в Чебоксарах представители Чувашии передали представителям Коми символ федерального Сабантуя «Тулпар». «Ровно год прошел, как мы приняли эстафету от города Астрахани. Этот год мы работали от души. Хотели, чтобы праздник получился незабываемым. Мы хотели показать, как татары и чуваши дружно живут», – отметил председатель НКО татар Чувашской Республики Фарид Гибатдинов. Почетными гостями организованного сегодня в Чебоксарах федерального Сабантуя-2018 стали глава Чувашии Михаил Игнатьев и Президент Татарстана Рустам Минниханов, а также другие официальные лица регионов. Участники праздника собрались на Красной площади Чебоксар и возле монумента Матери-покровительницы. 

Президент Республики Татарстан Рустем Минниханов: - Сегодня мы имеем возможность показать наши обычаи и традиции. Для Чувашской Республики татары — это не новость, потому что здесь проживает 34 тыс. татар, которые здесь работают и процветают. Более того, мы возим сюда наших татар и показываем, как надо работать и жить. Кроме того, в Татарстане проживают 116 тыс. чувашей, они учат свой язык и сохраняют свою культуру. Мы в этом всегда помогаем и будем помогать.   

Çурхи ака аван вĕçленнине палăртса, нумай çĕрте Акатуй, Сабантуй кĕр-кĕрлерĕ. Акă, июнĕн 30-мĕшĕнче Чĕчкен ялĕнче те уява анлăн паллă турĕç. Çак кун унта юрă юхрĕ ян! та ян! Тус-тăвансемпе инçетрен çитнĕ хăнасем пĕрле пухăнса савăнчĕç, чун туличчен ташларĕç, вăйăсем вылярĕç... Сабантуй — авалтан килекен ырă уяв. Ăна асатте-асаннесем епле ирттернĕ, малашне те çаплах, нимĕн улăштармасăр, йĕркелесе пымалла пултăр, — терĕ праçнике уçнă май пухăннисене саламласа Чĕчкен мечечĕн имам-хатыйбĕ Сеитзада хазрат Гимаев. — Çур акине аван вĕçлерĕмĕр, халĕ вара лайăх тухăç илмелле пултăрччĕ тесе тăрăшар. Çумăрĕ вăхăтра çутăр, хĕвелĕ те ăшшăн йăл култăр. Сабантуя пухăннисене чи малтанах район пуçлăхĕ Хасиятулла Идиатуллин, район администрацийĕн пуçлăхĕн çумĕ Инна Лепешкина, «Чăваш Республикинчи тутарсен